Luận án Phát triển du lịch tỉnh Khánh Hòa trong xu thế hội nhập

Nội dung tài liệu: Luận án Phát triển du lịch tỉnh Khánh Hòa trong xu thế hội nhập

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ---------- NGUYỄN THỊ HOÀNG DIỆP PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH KHÁNH HÒA TRONG XU THẾ HỘI NHẬP LUẬN ÁN TIẾN SĨ ĐỊA LÍ HỌC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2020
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ---------- NGUYỄN THỊ HOÀNG DIỆP PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH KHÁNH HÒA TRONG XU THẾ HỘI NHẬP Chuyên ngành: Địa lí học Mã số : 62.31.05.01 LUẬN ÁN TIẾN SĨ ĐỊA LÍ HỌC Người hướng dẫn khoa học: 1. TS. ĐÀM NGUYỄN THÙY DƯƠNG 2. GS.TS. LÊ THÔNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2020
3. i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận án này là công trình nghiên cứu do chính tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của: TS. Đàm Nguyễn Thùy Dương và GS.TS. Lê Thông. Các số liệu, kết luận trong luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Tác giả luận án Nguyễn Thị Hoàng Diệp
4. ii LỜI CÁM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất tới GS.TS. Lê Thông và TS. Đàm Nguyễn Thùy Dương đã tận tình chỉ bảo và hướng dẫn tôi trong suốt thời gian thực hiện và hoàn thành luận án. Tôi xin chân thành cám ơn Ban Giám hiệu, Phòng Sau Đại học, Khoa Địa lý trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi thực hiện luận án. Tôi xin trân trọng cảm ơn UBND tỉnh, Ban Văn hóa - Xã hội Hội đồng Nhân dân tỉnh, Sở Du lịch, các ban ngành chức năng, hiệp hội Du lịch, doanh nghiệp du lịch trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa đã hỗ trợ nhiệt tình, tạo điều kiện cung cấp thông tin, tư liệu, đóng góp ý kiến cho việc nghiên cứu và khảo sát thực địa. Trong quá trình thực hiện luận án, tôi cũng đã nhận được nhiều sự ủng hộ từ phía gia đình, cơ quan, bạn bè, đồng nghiệp. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới những sự ủng hộ, giúp đỡ đầy quý báu đó. Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 02 năm 2020 Tác giả Nguyễn Thị Hoàng Diệp
5. iii MỤC LỤC Lời cam đoan Mục lục Danh mục bảng Danh mục hình Danh mục bản đồ Danh mục chữ viết tắt MỞ ĐẦU....................................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài..........................................................................................1 2. Mục tiêu, nhiệm vụ và giới hạn nghiên cứu ...........................................................2 3. Tổng quan vấn đề nghiên cứu.................................................................................3 4. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu ...............................................................13 5. Đóng góp chính của luận án..................................................................................20 6. Cấu trúc luận án ....................................................................................................20 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH TRONG XU THẾ HỘI NHẬP...............................................................................22 1.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN .............................................................................................22 1.1.1. Các khái niệm cơ bản ....................................................................................22 1.1.1.1. Du lịch và các khái niệm liên quan.......................................................22 1.1.1.2. Hội nhập và phát triển du lịch trong xu thế hội nhập..........................29 1.1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch trong xu thế hội nhập .............38 1.1.2.1. Nhân tố cung du lịch .............................................................................39 1.1.2.2. Nhân tố cầu du lịch ...............................................................................40 1.1.3. Tiêu chí đánh giá phát triển du lịch và hội nhập trong du lịch ở cấp tỉnh ......42 1.1.3.1. Tiêu chí đánh giá thực trạng phát triển du lịch theo ngành .................42 1.1.3.2. Tiêu chí đánh giá thực trạng phát triển du lịch theo lãnh thổ ..............44 1.1.3.3. Tiêu chí đánh giá mức độ hội nhập trong du lịch (vận dụng cho địa bàn tỉnh Khánh Hòa).................................................................................................47 1.2. CƠ SỞ THỰC TIỄN..........................................................................................49 1.2.1. Phát triển du lịch Việt Nam trong xu thế hội nhập .........................................49
6. iv 1.2.2. Phát triển du lịch vùng Duyên hải Nam Trung bộ trong xu thế hội nhập.......54 1.2.3. Kinh nghiệm phát triển du lịch trong xu thế hội nhập và bài học cho tỉnh Khánh Hòa .........................................................................................................56 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 .........................................................................................61 Chương 2. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH KHÁNH HÒA TRONG XU THẾ HỘI NHẬP .......................62 2.1. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH KHÁNH HÒA..........................................................................................................................62 2.1.1. Các nhân tố cung du lịch.................................................................................62 2.1.1.1. Vị trí địa lý ............................................................................................62 2.1.1.2. Tài nguyên du lịch.................................................................................63 2.1.1.3. Cơ sở hạ tầng ........................................................................................71 2.1.1.4. Chính sách hội nhập kinh tế quốc tế và phát triển du lịch của tỉnh Khánh Hòa.........................................................................................................74 2.1.2. Các nhân tố cầu du lịch...................................................................................76 2.1.2.1. Sự phát triển kinh tế xã hội ...................................................................76 2.1.2.2. Nhu cầu nghỉ ngơi, mức sống................................................................78 2.1.2.3. Điều kiện an ninh chính trị và an toàn xã hội.......................................79 2.2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH KHÁNH HÒA TRONG XU THẾ HỘI NHẬP.......................................................................................................79 2.2.1 Thực trạng phát triển du lịch theo ngành .........................................................80 2.2.1.1. Khách du lịch ........................................................................................80 2.2.1.2. Tổng thu du lịch ....................................................................................86 2.2.1.3. Lao động trong ngành du lịch...............................................................88 2.3.1.4. Cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch ..............................................................93 2.2.1.5. Hoạt động xúc tiến du lịch ....................................................................97 2.2.1.6. Thực trạng đầu tư vào các lĩnh vực du lịch ..........................................98 2.2.1.7. Thực trạng tổ chức quản lý và quy hoạch du lịch.................................99 2.2.2. Thực trạng phát triển du lịch theo lãnh thổ...................................................100 2.2.2.1. Sản phẩm du lịch đặc trưng của tỉnh Khánh Hòa...............................100 2.2.2.2. Điểm du lịch ........................................................................................100
7. v 2.2.2.3. Tuyến du lịch.......................................................................................114 2.2.2.4. Cụm du lịch .........................................................................................118 2.2.2.5. Trung tâm du lịch Nha Trang..............................................................122 2.3. PHÁT TRIỂN DU LỊCH KHÁNH HÒA TRONG XU THẾ HỘI NHẬP......123 2.3.1. Biểu hiện hội nhập trong du lịch tỉnh Khánh Hòa ........................................123 2.3.2. Mức độ hội nhập trong du lịch tỉnh Khánh Hòa ...........................................125 2.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG.......................................................................................129 2.4.1. Những thuận lợi ............................................................................................129 2.4.2. Những khó khăn............................................................................................130 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 .......................................................................................135 Chương 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH KHÁNH HÒA TRONG XU THẾ HỘI NHẬP ..................................................136 3.1. QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH KHÁNH HÒA TRONG XU THẾ HỘI NHẬP ......................................................136 3.1.1. Căn cứ xác định quan điểm, mục tiêu, định hướng và giải pháp ..........129 3.1.2. Quan điểm phát triển du lịchKhánh Hòa đến năm 2025...............................137 3.1.3. Mục tiêu phát triển........................................................................................138 3.1.4. Định hướng phát triển theo ngành ................................................................138 3.1.4.1. Định hướng phát triển sản phẩm, loại hình du lịch............................138 3.1.4.2. Định hướng phát triển thị trường du lịch............................................139 3.1.4.3. Định hướng đầu tư phát triển du lịch..................................................140 3.1.5. Định hướng tổ chức không gian du lịch........................................................141 3.1.5.1. Tổ chức không gian du lịch.................................................................141 3.1.5.2. Tổ chức cụm, trung tâm và điểm du lịch.............................................141 3.1.5.3. Tuyến du lịch.......................................................................................144 3.2. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH KHÁNH HÒA TRONG XU THẾ HỘI NHẬP......................................................................................................................147 3.2.1. Nhóm giải pháp về tổ chức và quản lý quy hoạch du lịch............................147 3.2.1.1 Xây dựng đồng bộ các dự án quy hoạch du lịch ..................................148 3.2.1.2. Tăng cường công tác quản lý và giám sát thực hiện quy hoạch du lịch ..........................................................................................................................148
8. vi 3.2.2. Nhóm giải pháp về phát triển sản phẩm, thị trường, xúc tiến quảng bá thương hiệu du lịch đặc thù ..........................................................................................149 3.2.2.1. Giải pháp về đa dạng và nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch.......149 3.2.2.2. Giải pháp về phát triển thị trường du lịch ..........................................150 3.2.2.3. Xúc tiến quảng bá và xây dựng thương hiệu du lịch Khánh Hòa .......151 3.2.3 Nhóm giải pháp về thu hút vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch..........................................................................................152 3.2.3.1. Xây dựng cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch .................153 3.2.3.2. Các nguồn huy động vốn cho phát triển cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch của tỉnh...................................................................................153 3.2.4. Nhóm giải pháp về phát triển nguồn nhân lực và ứng dụng khoa học – công nghệ phục vụ phát triển du lịch trong xu thế hội nhập.....................................154 3.2.4.1. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch.....................................154 3.2.4.2. Ứng dụng khoa học - công nghệ trong phát triển du lịch...................156 3.2.5. Nhóm giải pháp về liên kết, hợp tác trong phát triển du lịch........................157 3.2.5.1. Giải pháp hợp tác, liên kết liên vùng ..................................................157 3.2.5.2. Hợp tác, liên kết quốc tế......................................................................158 3.2.6. Nhóm giải pháp bảo vệ tài nguyên, môi trường du lịch và ứng phó với biến đổi khí hậu........................................................................................................159 3.2.6.1. Bảo vệ tài nguyên và môi trường du lịch ............................................159 3.2.6.2. Ứng phó với biển đổi khí hậu (BĐKH) trong hoạt động du lịch.........160 3.2.7. Giải pháp về bảo đảm quốc phòng, an ninh..................................................161 3.2.8. Giải pháp về tổ chức, quản lý .......................................................................162 TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 .......................................................................................163 KẾT LUẬN............................................................................................................164 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN NỘI DUNG CỦA LUẬN ÁN......................................166 TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................167 PHỤ LỤC .....................................................................................................PL1-PL4
9. vii DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1. Điểm tổng hợp các tiêu chí đánh giá điểm du lịch...................................45 Bảng 1.2. Bảng đánh giá tổng hợp cụm du lịch........................................................46 Bảng 1.3. Bảng tổng hợp ý nghĩa của cụm du lịch...................................................46 Bảng 1.4. Tổng hợp hệ số các tiêu chí đánh giá tuyến du lịch .................................47 Bảng 1.5. Các tiêu chí đánh giá mức độ hội nhập trong du lịch tỉnh Khánh Hòa 48 Bảng 2.1. Số lượng các di tích phân theo đơn vị hành chính tại tỉnh Khánh Hòa tính đến năm 2018 .............................................................................................67 Bảng 2.2. Khách du lịch đến Khánh Hòa và một số tỉnh trong khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ.........................................................................................81 Bảng 2.3. Sự thay đổi trong cơ cấu thị trường khách quốc tế đến Khánh Hòa giai đoạn 2010 - 2018.....................................................................................83 Bảng 2.4. Doanh thu du lịch Khánh Hòa, giai đoạn 2011 - 2018.............................86 Bảng 2.5. Doanh thu DL phân theo ngành kinh doanh Khánh Hòa giai đoạn 2014 - 2018.........................................................................................................87 Bảng 2.6. Lực lượng lao động trong ngành du lịch Khánh Hòa, 2010 - 2018 .........88 Bảng 2.7. Số cơ sở lưu trú và số phòng của Khánh Hòa, 2000 - 2018.....................94 Bảng 2.8. Tổng hợp điểm đánh giá một số điểm du lịch của tỉnh Khánh Hòa 102 Bảng 2.9. Đánh giá tổng hợp các tuyến du lịch nội tỉnh ở Khánh Hòa 117 Bảng 2.10. Kết quả đánh giá cụm du lịch tỉnh Khánh Hòa ....................................121 Bảng 2.11. Tổng hợp điểm đánh giá mức độ hội nhập trong du lịch tỉnh Khánh Hòa ...............................................................................................................126
10. viii DANH MỤC HÌNH Hình 2.1. Tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam giai đoạn 2007 - 2018 ...............77 Hình 2.2. Số lượng khách du lịch Khánh Hòa giai đoạn 2000 - 2018......................80 Hình 2.3. Cơ cấu lao động của Khánh Hòa năm 2018 .............................................89