Luận văn Các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn áp dụng theo quy định của pháp luật Việt Nam

Nội dung tài liệu: Luận văn Các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn áp dụng theo quy định của pháp luật Việt Nam

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ CÁC PHƢƠNG THỨC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ ĐỐI VỚI NHÃN HIỆU HÀNG HÓA - MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ÁP DỤNG THEO QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh NGUYỄN PHƢƠNG QUỲNH Hà Nội – 2018
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ CÁC PHƢƠNG THỨC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ ĐỐI VỚI NHÃN HIỆU HÀNG HÓA - MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ÁP DỤNG THEO QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM Ngành : Kinh doanh Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 8340101 HỌ TÊN HỌC VIÊN: NGUYỄN PHƢƠNG QUỲNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN MINH THƢ Hà Nội - 2018
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các tài liệu trích dẫn theo các nguồn công bố. Kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và nội dung của Luận văn chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình khoa học nào. Tác giả Nguyễn Phương Quỳnh
4. LỜI CẢM ƠN Luận văn “Các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa – Một số vấn đề lý luận và thực tiễn áp dụng theo quy định của pháp luật Việt Nam” là kết quả của quá trình cố gắng của bản thân và được sự giúp đỡ, động viên khích lệ của các thầy cô, bạn bè đồng nghiệp và người thân. Qua trang viết này tác giả xin gửi lời cảm ơn tới những người đã giúp đỡ tôi trong thời gian học tập - nghiên cứu khoa học vừa qua. Tôi xin tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với TS. Nguyễn Minh Thư đã trực tiếp tận tình hướng dẫn cũng như cung cấp tài liệu thông tin khoa học cần thiết cho luận văn này. Xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo trường Đại học Ngoại thương, khoa Sau đại học đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành tốt công việc nghiên cứu khoa học của mình. Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo và đồng nghiệp tại Cục Sở hữu trí tuệ đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện Luận văn. Hà Nội, ngày 30 tháng 03 năm 2018 Tác giả Nguyễn Phương Quỳnh
5. MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN LỜI MỞ ĐẦU CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC PHƢƠNG THỨC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ ĐỐI VỚI NHÃN HIỆU HÀNG HÓA ............................................................................................................................ 7 1.1. Tổng quan về quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa ............... 7 1.1.1. Khái quát về nhãn hiệu hàng hóa ........................................................ 7 1.1.1.1. Khái niệm và đặc điểm ................................................................... 7 1.1.1.2. Phân loại nhãn hiệu hàng hóa ..................................................... 13 1.1.2. Khái quát về quyền sở hữu trí tuệ ...................................................... 15 1.1.3. Khái quát về quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa ....... 16 1.2. Tổng quan về các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa ........................................................................ 19 1.2.1. Khái quát về tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa.................................................................................................................. 19 1.2.1.1. Khái niệm về tranh chấp .............................................................. 19 1.2.1.2. Khái niệm về tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa ............................................................................................. 20 1.2.1.3. Phân loại tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu .. 22 1.2.2. Khái quát về các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa ............................................................... 24 1.2.2.1 Khái niệm giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu .................................................................................................... 24
6. 1.2.2.2. Các phƣơng thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa ....................................................................... 25 CHƢƠNG II: THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ CÁC PHƢƠNG THỨC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ ĐỐI VỚI NHÃN HIỆU HÀNG HÓA THEO QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM ................................................................................................................................... 34 2.1. Thực trạng quy định pháp luật về các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa tại Việt Nam ...................... 34 2.1.1. Luật quốc tế ......................................................................................... 34 2.1.2. Nhóm quy định chung ........................................................................ 38 2.1.3. Nhóm quy định riêng ........................................................................... 39 2.2. Thực tiễn áp dụng pháp luật về giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hòa theo quy định của pháp luật Việt Nam ........ 42 2.2.1. Thực tiễn áp dụng pháp luật về các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa thông qua các cơ quan nhà nước tại Việt Nam ........................................................................ 42 2.2.2. Thực tiễn áp dụng pháp luật về các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa ngoài các cơ quan nhà nước tại Việt Nam .................................................................................. 53 2.2.3. Đánh giá chung thực tiễn áp dụng pháp luật đối với các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa tại Việt Nam ............................................................................................ 59 2.2.3.1. Những điểm đã đạt đƣợc .............................................................. 64 2.2.3.2 Hạn chế còn tồn tại ........................................................................ 66 2.2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế còn tồn tại ......................................... 72
7. CHƢƠNG III: KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VÀ ÁP DỤNG MỘT CÁCH HỢP LÝ CÁC PHƢƠNG THỨC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ ĐỐI VỚI NHÃN HIỆU HÀNG HÓA TẠI VIỆT NAM ......................................................................................................................... 73 3.1. Định hướng nhằm hoàn thiện pháp luật và áp dụng một cách hợp lý các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa tại Việt Nam ...................................................................................... 73 3.2. Giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và áp dụng một cách hợp lý các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa tại Việt Nam ...................................................................................... 74 3.2.1. Nhóm giải pháp hoàn thiện pháp luật về các phương thức giải quyết tranh chấp quyền SHTT đối với NHHH .......................................................... 74 3.2.2. Nhóm giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động áp dụng một cách hợp lý các phương thứ giải quyết tranh chấp quyền SHTT đối với NHHH .............. 74 3.3. Kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật và áp dụng một cách hợp lý các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa tại Việt Nam ...................................................................................... 75 3.3.1. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật Việt Nam quy định về các phương thức giải quyết tranh chấp quyền SHTT đối với NHHH ......................................... 75 3.3.2. Kiến nghị đẩy mạnh hoạt động áp dụng một cách hợp lý các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa ............................................................................................................................ 81 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 93 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 96
8. DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH Bảng 2.1: Số liệu thực thi và giải quyết tranh chấp quyền SHTT của các bộ, ngành ..... 43 Bảng 2.2: Số vụ vi phạm và số tiền phạt vụ việc xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa 2012 – 2016 .................................................................. 44 Hình 2.1: Sơ đồ mối quan hệ giữa các biện pháp thực thi ........................................ 62
9. DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT 1. SHTT Sở hữu trí tuệ 2. SHCN Sở hữu công nghiệp 3. CQQLNN Cơ quan quản lý nhà nước 4. LSHTT Luật Sở hữu trí tuệ 5. BLDS Bộ Luật Dân sự 6. LTM Luật Thương mại 7. BLTTDS Bộ Luật Tố tụng dân sự
10. TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN Nhãn hiệu ra đời xuất phát từ nhu cầu trao đổi hàng hóa của con người, không chỉ để phục vụ cho nhu cầu của chính bản thân mình mà còn đủ để trao đổi với người khác, thậm chí mở rộng hoạt động trao đổi ra khỏi giới hạn khu vực nơi mình sinh sống. Cùng với sự phát triển không ngừng của nền sản xuất hàng hóa trong giai đoạn hiện nay, quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu trở lên nổi bật hơn cả trong hệ thống bảo hộ sở hữu trí tuệ. Nhãn hiệu hàng hóa chính là công cụ giúp người tiêu dùng phân biệt được sản phẩm và dịch vụ của nhà sản xuất này với nhà sản xuất khác. Chính vì thế, nhãn hiệu có một vai trò vô cùng quan trọng, góp phần tạo nên thương hiệu của sản phẩm, dịch vụ trong lòng người tiêu dùng. Tuy nhiên kéo theo đó, tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu xảy ra ngày càng phổ biến và với mức độ tinh vi, phức tạp ngày càng tăng. Luận văn đã phân tích từ bản chất quyền sở hữu trí tuệ nói chung và quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa nói riêng. Để từ đó, đưa ra những nhận định về các cách phân loại tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu và các phương thức giải quyết tranh chấp tương ứng. Luận văn cũng đưa ra thực tiễn áp dụng pháp luật vào các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ tại một số quốc gia trên thế giới để so sánh với Việt Nam. Đồng thời, trong quá trình nghiên cứu, qua việc phân tích số liệu và một số vụ việc đã và đang trong quá trình giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa, để rút ra những kết luận về những điểm đã đạt được và những điểm còn tồn tại, hạn chế về pháp luật quy định cũng như hoạt động áp dụng các phương thức giải quyết tranh chấp nêu trên. Kết thúc, luận văn đã đưa ra các kiến nghị cụ thể xây dựng và hoàn thiện pháp luật Việt Nam hiện nay về giải quyết tranh chấp nhãn hiệu cũng như thực tiễn thực thi pháp luật điều chỉnh có liên quan.