Luận văn Hoạt động đầu tư của Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội Viettel tại các nước Campuchia-Lào-Myanmar

Nội dung tài liệu: Luận văn Hoạt động đầu tư của Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội Viettel tại các nước Campuchia-Lào-Myanmar

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG ---------***--------- LUẬN VĂN THẠC SĨ HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ CỦA TẬP ĐOÀN CÔNG NGHIỆP VIỄN THÔNG QUÂN ĐỘI VIETTEL TẠI CÁC NƯỚC CAMPUCHIA-LÀO-MYANMAR Chuyên ngành: Kinh doanh thương mại NGUYỄN THÙY DƯƠNG Hà Nội – 2020
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG ---------***--------- LUẬN VĂN THẠC SĨ HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ CỦA TẬP ĐOÀN CÔNG NGHIỆP VIỄN THÔNG QUÂN ĐỘI VIETTEL TẠI CÁC NƯỚC CAMPUCHIA-LÀO-MYANMAR Ngành: Kinh doanh thương mại Chuyên ngành: Kinh doanh thương mại Mã số: 8340121 Họ và tên: Nguyễn Thùy Dương Người hướng dẫn: PGS.TS Trần Thị Ngọc Quyên Hà Nội - 2020
3. i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài “Hoạt động đầu tư của Tập đoàn Công nghiệp- Viễn thông Quân đội Viettel tại các nước Campuchia- Lào- Myanmar” là đề tài nghiên cứu độc lập, được dựa trên cơ sở tìm hiểu, phân tích và đánh giá các số liệu tại Viettel. Các số liệu trong nghiên cứu là trung thực và tác giả chưa công bố kết quả nghiên cứu này tại các bất cứ công trình nghiên cứu nào trước đó. Hà Nội, ngày 08 tháng 06 năm 2020 Tác giả Nguyễn Thùy Dương
4. ii LỜI CẢM ƠN Để thực hiện và hoàn thành bản luận văn này, em đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ và góp ý nhiệt tình của nhiều tổ chức và cá nhân. Trước hết, em xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến PGS, TS. Trần Thị Ngọc Quyên đã trực tiếp hướng dẫn em trong suốt quá trình hoàn thành luận văn. Đồng thời, em xin chân thành cảm ơn Ban Giám Hiệu trường Đại học Ngoại Thương, các giảng viên chương trình Thạc sỹ Kinh doanh thương mại và các thầy cô của khoa Sau Đại học đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý báu, giúp đỡ em trong quá trình học tập và nghiên cứu. Bên cạnh đó, em cũng xin cảm ơn Ban lãnh đạo, nhân viên của Tập đoàn Viễn thông- Quân đội (Viettel), Công ty cổ phần đầu tư Viettel Global, Viện nghiên cứu Viettel R&D đã cung cấp thông tin, số liệu cần thiết và đóng góp những ý kiến quý báu cho em thực hiện quá trình nghiên cứu luận văn. Mặc dù em đã có nhiều cố gắng hoàn thiện luận văn này bằng tất cả sự nhiệt tình và năng lực của mình, tuy nhiên không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được những đóng góp quý báu của quý thầy cô. Em xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày 08 tháng 06 năm 2020 Tác giả Nguyễn Thùy Dương
5. iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................................. 1 LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................................... ii MỤC LỤC ........................................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................. v TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN ..................................................... viii LỜI MỞ ĐẦU ....................................................................................................................... 2 CHƯƠNG 1- MỘT SỐ LÝ LUẬN VỀ FDI VÀ HOẠT ĐỘNG FDI TẠI LĨNH VỰC VIỄN THÔNG .................................................................................................................... 10 1.1 Một số vấn đề về lý luận về đầu tư trực tiếp nước ngoài ................................. 10 1.1.1 Khái niệm và đặc điểm ................................................................................... 10 1.1.2 Phân loại đầu tư trực tiếp ra nước ngoài ...................................................... 11 1.1.3 Động lực để doanh nghiệp thúc đẩy đầu tư ra nước ngoài ........................... 15 1.2 Cơ sở lý luận liên quan đến lĩnh vực viễn thông ................................................... 17 1.2.1 Cơ sở lý thuyết về viễn thông ............................................................................... 17 1.1.2 Phân loại dịch vụ viễn thông ............................................................................... 18 1.3 Những nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động FDI ................................................ 18 1.3.1 Các nhân tố liên quan đến nước nhận đầu tư ................................................... 18 1.3.2 Các nhân tố liên quan đến nước chủ đầu tư ...................................................... 23 1.3.3 Các nhân tố liên quan đến chủ đầu tư ............................................................... 24 1.3.4 Các nhân tố thuộc môi trường quốc tế .............................................................. 25 CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ CỦA TẬP ĐOÀN VIETTEL TẠI CAMPUCHIA- LÀO- MYANMAR GIAI ĐOẠN 2010-2020........................................ 26 2.1 Giới thiệu về Tập đoàn Viettel ........................................................................... 26 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển ................................................................ 26 2.1.2 Chiến lược kinh doanh từ năm 2010-2020 .................................................... 27 2.1.3 Kết quả hoạt động kinh doanh (2010-2020) .................................................. 28 2.1.4 Giới thiệu về hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài của Viettel .................. 30 2.2 Những yếu tố ảnh hưởng đến đầu tư của Viettel tại các nước thuộc khối CLMV ............................................................................................................................... 32 2.2.1 Bối cảnh thị trường viễn thông quốc tế ......................................................... 32 2.2.2 Các yếu tố liên quan đến nước sở tại ............................................................. 35
6. iv 2.2.3 Các yếu tố liên quan đến chính sách khuyến khích FDI của Việt Nam ......... 58 2.2.4 Các yếu tố liên quan đến chiến lược đầu tư của Viettel tại 3 thị trường CLM ....................................................................................................................... 64 2.3 Thực tiễn đầu tư của Viettel tại thị trường 3 nước CLM ................................ 69 2.3.1 Tình hình đầu tư ra nước ngoài của Viettel tại 3 nước CLM ........................ 69 2.3.2 Phân tích đầu tư của Viettel thông qua một số dự án điển hình .................... 79 2.3.3 Mô hình SWOT của Viettel tại 3 thị trường CLM ......................................... 82 2.4 Đánh giá chung .................................................................................................... 85 2.4.1 Đánh giá hiệu quả đầu tư của Viettel tại 3 nước CLM ................................ 85 2.4.2 Hạn chế và nguyên nhân .............................................................................. 89 CHƯƠNG 3: CHIẾN LƯỢC VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH ĐẦU TƯ RA NƯỚC NGOÀI CỦA VIETTEL TẠI 3 NƯỚC CLM .................................................... 91 3.1 Xu hướng phát triển của các doanh nghiệp viễn thông tại thị trường quốc tế ............................................................................................................................... 91 3.2 Chiến lược đầu tư của Viettel tại các thị trường quốc tế giai đoạn 2020-2030 ............................................................................................................................... 92 3.2.1 Chiến lược phát triển của Viettel tại các thị trường quốc tế từ 2020-2030... 92 3.2.2 Chiến lược đầu tư của Viettel tại thị trường 3 nước CLM từ 2020-2030 ...... 94 3.3 Đề xuất giải pháp hoàn thiện đầu tư ra nước ngoài của Viettel tại các nước CLM ............................................................................................................................... 94 KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 101 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................ 102 PHỤ LỤC .......................................................................................................................... 105
7. v DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Tên viết tắt Tiếng Anh Tiếng Việt Thế hệ thứ ba của chuẩn công nghệ 3G Third generation technology thông tin di động Thứ hệ thứ tư của chuẩn công nghệ 4G/LTE Four- generation technology thông tin di động Five- generation technology Thế hệ thứ năm của chuẩn công 5G nghệ thông tin di động Doanh thu trung bình trên một ARPU Average Revenue per user khách hàng Association of Southeast Asian ASEAN Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á Nations B2C Business to Customers Từ doanh nghiệp đến khách hàng BCC Business Cooperation Contract Hợp đồng hợp tác kinh doanh BTA Bilateral Trade Agreement Thoả thuận hợp tác song phương BTS Base Trasmision Station Trạm thu phát sóng Bộ TT-TT Bộ Thông tin-truyền thông CLM Cambodia-Laos-Myanmar Campuchia- Lào-Myanmar Cambodia-Laos-Myanmar- Hợp tác bốn nước Campuchia- Lào- CLMV Vietnam Myanmar- Việt Nam CNTT Công nghệ thông tin DNLD Doanh nghiệp liên doanh FDI Foreign Direct Investment Đầu tư trực tiếp nước ngoài GNP Gross National Product Tổng sản lượng quốc gia M&A Merger & Acquisition Mua bán & sáp nhập PPP Public-Private Partner Hình thức đối tác công tư Strong – Weakness- Ma trận điểm mạnh- điểm yếu- Cơ SWOT Opportunity- Threat hội- Thách thức TNHH Trách nhiệm hữu hạn
8. vi United Nations Conference on Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương UNCTAD Trade and Development mại và phát triển Tập đoàn Công nghiệp- Viễn thông Viettel Viettel Group quân đội Công ty TNHH Đầu tư Quốc tế VTG Viettel Global Viettel Global WTO World Trade Organization Tổ chức thương mại quốc tế
9. vii DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Kết quả kinh doanh của Viettel giai đoạn 2010-2019 ......................................... 29 Bảng 2.2 Thống kê thị trường quốc tế Viettel Global (2009-2020) .................................... 32 Bảng 2.3- Các nhà cung cấp viễn thông tại Lào .................................................................. 37 Bảng 2.4- Các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông tại Campuchia ......................................... 39 Bảng 2.5- Các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông tại thị trường Myanmar (2017) ............... 41 Bảng 2.6- Thống kê GDP Lào từ 2014-2017 ....................................................................... 53 Bảng 2.7- GDP Campuchia từ 2014-2017 ........................................................................... 54 Bảng 2.8- Thống kê GDP Myanmar từ 2014-2017 ............................................................. 55 Bảng 2.9- FDI của các DN Việt Nam được cấp phép phân theo ngành kinh tế giai đoạn 2010- 2018 ..................................................................................................................................... 60 Bảng 2.10- Đầu tư trực tiếp ra nước ngoài được cấp giấy phép phân theo đối tác đầu tư chủ yếu (2010-2018) ................................................................................................................... 63 Bảng 2.11- Xếp hạng chỉ số GDP bình quân đầu người các nước ASEAN năm 2019 ....... 71 Bảng 2.12- So sánh dự án thử nghiệm 4G, 5G của Viettel vào 3 nước CLM ..................... 79 Bảng 2.13- Dự án triển khai dịch vụ E-money tại 3 nước CLM ......................................... 81 Bảng 2.14- Phân tích mô hình SWOT của Viettel tại các thị trường CLM ......................... 83 DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1 - Thị phần các nhà cung cấp di động tại Lào năm 2017 ................................... 38 Biểu đồ 2.2 - Thị phần các nhà cung cấp di động tại Myanmar năm 2018 ......................... 42 Biểu đồ 2.3- Biểu đồ XNK giữa Việt Nam và Lào (triệu USD) .......................................... 46 Biểu đồ 2.4 - Biểu đồ XNK giữa Việt Nam và Campuchia (triệu USD) ............................. 47 Biểu đồ 2.5- Biểu đồ XK và NK giữa Việt Nam và Myanamar (tính theo triệu USD) ....... 48 Biểu đồ 2.6 Tỉ lệ phân bổ lao động tại Lào theo ngành từ năm 2014-2017 ........................ 56 Biểu đồ 2.7 Tỉ lệ phân bổ lao động tại Campuchia theo ngành từ năm 2014-2017 ............ 56 Biểu đồ 2.8 Tỉ lệ phân bổ lao động tại Myanmar theo ngành từ năm 2014-2017 ............... 57 Biểu đồ 2.9- Thống kê thuê bao & Thị phần của Viettel tại các quốc gia trên thế giới ...... 86
10. viii TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN Đề tài luận văn: "Hoạt động đầu tư của Tập đoàn Công nghiệp- Viễn thông Quân đội Viettel tại các nước Campuchia- Lào- Myanmar" được trình bày theo 3 chương. Phần mở đầu, tác giả đã đề cập đến tính cấp thiết của đề tài, tổng quan nghiên cứu liên quan, mục đích nghiên cứu, đối tượng và phạm vi nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, và cuối cùng là bố cục của luận văn. Trong chương 1, tác giả đã nêu một số vấn đề về cơ sở lý luận về đầu tư trực tiếp nước ngoài và thực tiễn các hoạt động đầu tư nước ngoài của các doanh nghiệp viễn thông trên thế giới để làm cơ sở cho các chương sau của đề tài. Trong chương 2, tác giả tập trung đi sâu vào phân tích các hoạt động đầu tư của Tập đoàn Viettel tại 3 thị trường Campuchia- Lào- Myanmar trong giai đoạn 2010-2020; các phương thức thâm nhập thị trường quốc tế của Tập đoàn Viettel tại các nước CLM; phân tích mô hình SWOT và các dự án đầu tư của Tập đoàn Viettel tại 3 thị trường này. Cuối chương này, tác giả cũng đánh giá hiệu quả đầu tư của Viettel tại các nước CLM. Từ cơ sở lý luận chương 1 và phân tích thực trạng chương 2, chương 3 tác giả đóng góp các giải pháp phát triển đầu tư của Viettel tại thị trường 3 nước CLM. Sau khi hoàn thành công trình nghiên cứu này, tác giả mong muốn được chỉ ra sự thành công trong việc đầu tư của Viettel tại 3 thị trường Campuchia- Lào-Myanmar cũng như đề xuất các giải pháp đầu tư cho Viettel không chỉ ở các thị trường đang khai thác mà mở rộng ra các thị trường các nước phát triển khác để nâng cao thương hiệu Viettel trên thị trường quốc tế.