Luận văn Phân tích tài chính tại tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt

Nội dung tài liệu: Luận văn Phân tích tài chính tại tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt

1. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ----------------------- LÝ HÙNG SƠN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI TỔNG CÔNG TY BẢO HIỂM BẢO VIỆT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
2. Hà nội –2012 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ----------------------- LÝ HÙNG SƠN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI TỔNG CÔNG TY BẢO HIỂM BẢO VIỆT Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60 34 05 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG THỰC HÀNH
3. NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC : TS. TRẦN ĐỨC VUI Hà nội –2012
4. MỤC LỤC Trang DANH MỤC KÝ HIỆU VÀ VIẾT TẮT .............................................................. i DANH MỤC BẢNG ............................................................................................. ii DANH MỤC HÌNH VẼ ...................................................................................... iii MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ TÀI CHÍNH BẢO HIỂM VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH ............................................................................ 6 1.1. TỔNG QUAN VỀ KINH DOANH BẢO HIỂM ......................................... 6 1.1.1. Khái niệm bảo hiểm và kinh doanh bảo hiểm ........................................ 6 1.1.2. Phân loại nghiệp vụ bảo hiểm ................................................................ 9 1.1.2.1. Phân loại theo đối tượng bảo hiểm ........................................... 9 1.1.2.2. Phân loại nghiệp vụ theo luật định ........................................... 9 1.1.2.3. Phân loại theo kỹ thuật quản lý nghiệp vụ .............................. 10 1.1.2.4. Phân loại nghiệp vụ theo tính chất bảo hiểm .......................... 11 1.1.3. Đặc điểm kinh doanh bảo hiểm ........................................................... 11 1.1.3.1. Đặc điểm hợp đồng bảo hiểm................................................. 11 1.1.3.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh, tài chính ............................. 12 1.1.4. Đặc điểm chi phí, doanh thu và dự phòng nghiệp vụ ........................... 14 1.1.4.1. Đặc điểm chi phí của doanh nghiệp bảo hiểm ........................ 14 1.1.4.2. Đặc điểm doanh thu và xác định kết quả kinh doanh .............. 16 1.1.4.3. Đặc điểm dự phòng nghiệp vụ ............................................... 16 1.1.5. Chế độ tài chính đối với doanh nghiệp bảo hiểm ................................. 19 1.2. PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP BẢO HIỂM .... 21 1.2.1. Báo cáo tài chính của doanh nghiệp bảo hiểm ..................................... 21 1.2.1.1. Khái niệm báo cáo tài chính ................................................... 21 1.2.1.2. Vai trò vị trí của báo cáo tài chính ......................................... 21 1.2.1.3. Các báo cáo tài chính của Doanh nghiệp bảo hiểm ................ 22 1.2.2. Phân tích báo cáo tài chính (BCTC) .................................................... 27 1.2.2.1. Khái niệm phân tích BCTC .................................................... 27 1.2.2.2. Vai trò, vị trí của phân tích BCTC ......................................... 28 1.2.2.3. Các phương pháp phân tích BCTC ......................................... 29 1.2.2.4. Nội dung và các chỉ tiêu phân tích chủ yếu ............................ 32 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY BẢO HIỂM BẢO VIỆT .................................................................. 37 2.1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ BẢO HIỂM BẢO VIỆT.................................. 37 2.1.1. Giới thiệu chung .................................................................................. 37 2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển ....................................................... 38 2.1.3. Nghiệp vụ kinh doanh chủ yếu ............................................................ 39 2.1.4. Tình hình hoạt động ............................................................................ 40 2.1.4.1. Cơ cấu tổ chức ....................................................................... 40 2.1.4.2. Đội ngũ nhân viên .................................................................. 41 2.1.4.3. Doanh thu, thị phần, tỷ lệ chi bồi thường và lợi nhuận kinh doanh .......................................................................................................... 42
5. 2.1.4.4. Hệ thống kênh phân phối ....................................................... 42 2.1.4.5. Ứng dụng khoa học công nghệ ............................................... 43 2.1.4.6. Xây dựng và phát triển thương hiệu ....................................... 43 2.2. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TỔNG CTY BẢO HIỂM BẢO VIỆT ................................................................................................................ 43 2.2.1. Đánh giá khái quát tình hình tài chính của Công ty ............................. 44 2.2.2. Phân tích nguồn vốn kinh doanh và tình hình sử dụng nguồn vốn kinh doanh ............................................................................................................ 46 2.2.2.1. Phân tích cơ cấu nguồn vốn kinh doanh ................................. 46 2.2.2.2. Phân tích tình hình sử dụng nguồn vốn .................................. 47 2.2.3. Phân tích tình hình và khả năng thanh toán ......................................... 48 2.2.3.1. Phân tích tình hình thanh toán ................................................ 48 2.2.3.2. Phân tích khả năng thanh toán ................................................ 52 2.2.4. Phân tích tình hình sử dụng công nợ của công ty ................................. 53 2.2.4.1. Phân tích cơ cấu nợ ngắn hạn ................................................. 53 2.2.4.2. Phân tích tỷ số nợ ................................................................... 55 CHƯƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC TÀI CHÍNH TẠI TỔNG CÔNG TY BẢO HIỂM BẢO VIỆT ............................... 57 3.1. ĐÁNH GIÁ VỀ TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH HIỆN TẠI .............................. 57 3.1.1. Những điểm mạnh của công ty ............................................................ 57 3.1.2. Những hạn chế của công ty ................................................................. 58 3.2. GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC TÀI CHÍNH TẠI TỔNG CÔNG TY .................................................................................................................... 59 3.2.1. Nâng cao hiệu quả trong quản lý và sử dụng vốn của Công ty. ............ 59 3.2.1.1. Đối với vốn lưu động ............................................................. 59 3.2.1.2. Đối với vốn cố định ............................................................... 59 3.2.2. Tăng cường công tác quản lý kiểm soát doanh thu .............................. 60 3.2.3. Hoàn thiện và chuẩn hóa công tác đánh giá rủi ro ............................... 61 3.2.4. Tăng cường công tác quản lý, kiểm soát chi phí .................................. 62 3.2.5. Tăng cường công tác quản lý và giám sát đầu tư ................................. 63 3.2.6. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhân sự ....................................... 63 KẾT LUẬN ......................................................................................................... 65 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 67
6. DANH MỤC KÝ HIỆU VÀ VIẾT TẮT NGUYÊN NGHĨA KÝ HIỆU Tiếng Việt Tiếng Anh BCTC Báo cáo tài chính Finance Statement BH Bảo hiểm Insurance BHBV Bảo Hiểm Bảo Việt Baoviet Insurance BHXH Bảo hiểm xã hội Social Insurance DNBH Doanh nghiệp bảo hiểm Insurance Company NĐBH Người được bảo hiểm Insured TCT Tổng công Ty Corporation i
7. DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Phân tích tình hình biến động của tài sản qua các năm ................... 44 Bảng 2.2. Phân tích tình hình biến động của nguồn vốn qua các năm ............. 45 Bảng 2.3. Phân tích tình hình biến động của nguồn vốn qua các năm ............. 47 Bảng 2.4. Xác định mức độ đảm bảo về vốn lưu động thường xuyên ............. 47 Bảng 2.5. Tình hình biến động của các khoản phải thu ................................... 49 Bảng 2.6. Tình hình biến động của các khoản phải trả ................................... 51 Bảng 2.7. Nhu cầu và khả năng thanh toán qua các năm ................................ 52 Bảng 2.8. Phân tích cơ cấu nợ ngắn hạn năm 2011 ......................................... 53 Bảng 2.9. Phân tích nợ phải thu – phải trả ngắn hạn ....................................... 54 Bảng 2.10. Phân tích tỷ số nợ trên tổng tài sản ................................................. 55 ii
8. DANH MỤC HÌNH VẼ Hình 1.1. Sơ đồ về quan hệ giữa ba loại bảo hiểm ............................................ 13 Hình 2.1. Mô hình tổ chức Tổng công ty Bảo Hiểm Bảo Việt .......................... 41 iii
9. MỞ ĐẦU 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Kinh doanh bảo hiểm là ngành dịch vụ có nhiều nét đặc thù: sản phẩm BH mang tính vô hình, nó chỉ là lời cam kết của doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) đối với khách hàng là sẽ bổi thưòng các thiệt hại (về người và tài sản) khi các rủi ro được BH xảy ra, thông qua hợp đổng BH. Trong điều kiện sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn do lạm phát cao, các ngành, các cấp, các địa phương, doanh nghiệp và Tập đoàn kinh tế tiếp tục thực hiện nghiêm và đồng bộ Nghị quyết 11 của Chính phủ; đồng thời tăng cường nâng cao tính chủ động, sáng tạo nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì mức tăng trưởng hợp lý và từng bước bảo đảm an sinh xã hội. Tổng sản phẩm trong nước (GDP) chín tháng năm 2011 ước tính tăng 5,76% so với cùng kỳ năm 2010. Trong đó, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 2,39%, khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 6,62%, khu vực dịch vụ tăng 6,24%. Chỉ số sản xuất công nghiệp chín tháng 2011 tăng 7,8% so với cùng kỳ năm trước đóng góp vào tăng trưởng chủ yếu bao gồm các ngành: Công nghiệp khai thác mỏ tăng 0,8%; công nghiệp chế biến tăng 10,7%; sản xuất, phân phối điện, ga, nước tăng 9,6%. Kim ngạch hàng hóa xuất khẩu 9 tháng ước tính đạt 8,3 tỷ USD, Chỉ số giá tiêu dùng tháng 9/2011 tăng 0,82% so với tháng trước, mức tăng chỉ số giá đã có xu hướng giảm. Mặc dù đứng trước những khó khăn, hoạt động của thị trường bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ vẫn tiếp tục diễn ra sôi động đạt mức tăng trưởng cao. Tính đến hết tháng 12 năm 2010, trên thị trưòng BH Việt Nam có 25 DNBH phi nhân thọ, trong đó, có 4 doanh nghiệp nhà nước, 11 công ty cổ phần, 6 công ty liên doanh với nước ngoài và 4 doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài. Bên cạnh đó còn có một số lượng lớn các văn phòng đại diện của các DNBH nước ngoài tại Việt Nam. Sự có mặt của 25 DNBH của cả trong và ngoài nước, một mặt góp phần cải thiện môi trưòng kinh doanh, môi trưòng đầu tư, bảo đảm nhu cầu BH của ngưòi dân, mặt khác đã làm gia tăng tình hình cạnh tranh giữa các DNBH. Để thành công trong thị trưòng có sự cạnh tranh cao, các doanh nghiệp phải có uy tín và cung cấp cho khách hàng các sản phẩm và dịch vụ hoàn hảo. Có nhiều yếu tố đóng góp vào sự thành công như: sử dụng nguổn nhân lực có chất lượng cao, 1
10. ứng dụng công nghệ hiện đại để tạo ra sản phẩm có chất lượng cao, giá thành hạ. Tuy nhiên, do quá trình hội nhập giữa các nền kinh tế trên thế giói ngày nay đã làm cho các ưu thế nói trên giữa các doanh nghiệp bị thu hẹp lại và không còn mang tính quyết định trong cạnh tranh. Do đó, vấn đề quản trị tài chính và các chính sách tài chính có vai trò quyết định đối với lòng tin của khách hàng khi họ chọn lựa và quyết định tiêu dùng sản phẩm/dịch vụ của một công ty bảo hiểm. Tự xác định chỗ đứng cho mình là kinh doanh trên lĩnh vực bảo hiểm- nơi nhạy cảm nhất của nền kinh tế - đều nỗ lực không biết mệt mỏi để tạo cho mình một chỗ đứng và một tiếng nói riêng trong chốn cạnh tranh khốc liệt đó. Nguyên tắc mở ra cánh cửa thành công dường như rất đơn giản: “ Biết mình, biết ta trăm trận trăm thắng”. Đó có lẽ là một trong những lí do khiến cho phân tích BCTC đóng một vai trò đặc biệt quan trọng và trở nên là việc làm không thể thiếu đối với bất kì công ty nào, bởi đối với nhà quản trị công ty bảo hiểm phân tích BCTC chính là con đường ngắn nhất để tiếp cận với bức tranh toàn cảnh tình hình tài chính của chính công ty mình, thấy được cả ưu và nhược điểm cũng như nguyên nhân của những nhược điểm đó để có thể có định hướng kinh doanh đúng đắn trong tương lai. Ra đời và phát triển hơn 45 năm, Tổng công ty Bảo Hiểm Bảo Việt (BHBV) là một công ty bảo hiểm phi nhân thọ có tuổi đời khá lâu. Tuy đã khẳng định được chỗ đứng cho mình là một trong doanh nghiệp nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ hàng đầu Việt nam nhưng cũng như các công ty khác, công tác phân tích BCTC ở Tổng công ty BHBV luôn luôn được xem xét và hoàn thiện cũng như khắc phục nhiều hạn chế. Căn cứ vào kết quả đó để đề ra các chính sách, chiến lược phù hợp với thị trường trung và phù hợp với nội lực của chính bản thân công ty. Vì lí do này, tác giả đã quyết định lựa chọn đề tài: “Phân tích tài chính tại Tổng công ty BHBV” cho luận văn thạc sỹ. 2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU Phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp là một hoạt động thường xuyên của các doanh nghiệp cũng như của tổ chức, cá nhân có liên quan. Đối với ngành bảo hiểm có ít các công trình nghiên cứu chính thức về tình hình tài chính của các công ty trong lĩnh vực này. Đối với Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt hiện chưa có 2