Luận văn Pháp luật về chuyển nhượng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế qua thực tiễn thi hành tại tỉnh Quảng Ninh

Nội dung tài liệu: Luận văn Pháp luật về chuyển nhượng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế qua thực tiễn thi hành tại tỉnh Quảng Ninh

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ PHÁP LUẬT VỀ CHUYỂN NHƢỢNG QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT CỦA TỔ CHỨC KINH TẾ QUA THỰC TIỄN THI HÀNH TẠI TỈNH QUẢNG NINH Ngành: Luật Kinh tế NGUYỄN THANH THỦY HÀ NỘI - 2019
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ Pháp luật về chuyển nhƣợng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế qua thực tiễn thi hành tại tỉnh Quảng Ninh Ngành: Luật Kinh tế Mã số: 8380107 Họ và tên học viên: NGUYỄN THANH THỦY Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS. TS. NGUYỄN THỊ MƠ HÀ NỘI - 2019
3. i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn thạc sỹ này là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các nội dung nghiên cứu và kết quả, các số liệu nêu trong luận văn là trung thực có nguồn gốc rõ ràng và đáng tin cậy. Nếu phát hiện có bất kỳ sự gian lận nào tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước hội đồng cũng như kết quả luận văn của mình. Tác giả Nguyễn Thanh Thủy
4. ii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i DANH MỤC BẢNG BIỂU ....................................................................................... v CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................................... vi TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN .......................................... vii MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN LIÊN QUAN ĐẾN PHÁP LUẬT VỀ CHUYỂN NHƢỢNG QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT CỦA CÁC TỔ CHỨC KINH TẾ TẠI VIỆT NAM ...................................................................................... 8 1.1. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của tổ chức kinh tế trong sử dụng đất ..... 8 1.1.1. Khái niệm về tổ chức kinh tế ...................................................................... 8 1.1.2. Đặc điểm của tổ chức kinh tế ................................................................... 10 1.1.3. Vai trò của tổ chức kinh tế ....................................................................... 12 1.2. Khái niệm, đặc điểm và ý nghĩa của chuyển nhƣợng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế ............................................................................................... 15 1.2.1.Khái niệm về chuyển nhượng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế ...... 15 1.2.2. Ý nghĩa của việc tổ chức kinh tế thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất .. 19 1.3. Khái niệm, đặc điểm và nội dung của pháp luật về chuyển nhƣợng quyền sử dụng đất của các tổ chức kinh tế ................................................................... 23 1.3.1. Khái niệm pháp luật về chuyển nhượng quyền sử dụng đât của tổ chức kinh tế ................................................................................................................. 23 1.3.2. Đặc điểm của pháp luật về chuyển nhượng quyền sử dụng đất ............... 24 1.3.3. Nội dung của pháp luật về chuyển nhượng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế ................................................................................................................. 25
5. iii CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN THI HÀNH PHÁP LUẬT CHUYỂN NHƢỢNG QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT CỦA TỔ CHỨC KINH TẾ TẠI QUẢNG NINH .............................................................................. 27 2.1. Thực trạng các quy định của pháp luật về chuyển nhƣợng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế ............................................................................... 27 2.1.1.Điều kiện chuyển nhượng .......................................................................... 27 2.1.2. Hợp đồng chuyển nhượng quyền SDĐ ..................................................... 31 2.1.3.Trình tự và thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế ... 35 2.1.4. Quyền và nghĩa vụ của tổ chức kinh tế nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất .............................................................................................................. 39 2.2. Thực trạng chuyển nhƣợng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế tại Quảng Ninh .......................................................................................................... 42 2.2.1. Phân tích điều kiện tự nhiên - kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh và đánh giá tác động đến việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất ......................... 42 2.2.2. Thực trạng sử dụng các loại đất hiện nay của các tổ chức kinh tế trên địa 2bàn Quảng Ninh ............................................................................................... 47 2.2.3. Kết quả chuyển nhượng quyền sử dụng đất của các tổ chức kinh tế tại tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2014-2018 .............................................................. 49 2.2.4. Thực trạng quản lý nhà nước đối với chuyển nhượng quyền sử dụng đất các tổ chức kinh tế trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh ............................................. 52 2.2.5. Đánh giá về thực trạng chuyển nhượng quyền sử dụng đất của các tổ chức kinh tế tại tỉnh Quảng Ninh. ...................................................................... 56 2.3. Đánh giá thực trạng thực thi pháp luật về chuyển nhƣợng quyền sử dụng đất của các tổ chức kinh tế tại Quảng Ninh ...................................................... 58 2.3.1. Những điểm tích cực ................................................................................. 58 2.3.2. Những khó khăn, yếu kém trong việc thực thi các quy định về chuyển nhượng quyền SDĐ tại Quảng Ninh và nguyên nhân ........................................ 59
6. iv CHƢƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VÀ TĂNG CƢỜNG THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ CHUYỂN NHƢỢNG QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT CỦA TỔ CHỨC KINH TẾ TẠI QUẢNG NINH .......................... 63 3.1. Các giải pháp hoàn thiện pháp luật về chuyển nhƣợng quyền sử dụng đất của các tổ chức kinh tế .................................................................................. 63 3.1.1. Sửa đổi, bổ sung một số khái niệm trong Bộ luật dân sự có liên quan đến chuyển nhượng quyền sử dụng đất ..................................................................... 63 3.1.2. Nhóm giải pháp sửa đổi, bổ sung quy định trong Luật đất đai và Luật kinh doanh Bất động sản. ................................................................................... 66 3.2. Một số giải pháp và kiến nghị để các tổ chức kinh tế tại Quảng Ninh thực thi tốt các quy định của pháp luật về chuyển nhƣợng quyền sử dụng đất ..... 69 3.2.1. Các tổ chức kinh tế cần tăng cường sự hiểu biết pháp luật về pháp luật đất đai và pháp luật về chuyển nhượng quyền sử dụng đất ............................... 69 3.2.2. Các cơ quan quản lý đất đai tại tỉnh Quảng Ninh cần tiếp tục thực hiện cải cách hành chính trong việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất ............ 70 3.2.3. Kiến nghị đối với Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh ............................. 74 3.2.4. Kiến nghị đối với chính quyền các cấp ở Quảng Ninh ............................ 76 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 77 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
7. v DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1: Số lượng lao động hoạt động trong lĩnh vực bất động sản tại Việt Nam giai đoạn 2013 - 2017 ................................................................................................ 12 Bảng 1.2: Tình hình thu ngân sách nhà nước từ nhà đất, giai đoạn 2012-2017 ....... 14 Bảng 2.1. Tốc độ tăng trưởng kinh tế tỉnh Quảng Ninh, giai đoạn 2016-2018 ........ 45 Bảng 2.2: Tình hình sử dụng các loại đất tại các địa phương tỉnh Quảng Ninh ...... 47 Bảng2.3: Kết quả chuyển nhượng quyền sử dụng đất của các tổ chức tại Quảng Ninh ........................................................................................................................... 49 Hình 1.1. Thu ngân sách từ thuế, phí với nhà, đất giai đoạn 2012 - 2017 ................ 22 Hình2.1: Tỷ trọng cơ cấu đất tại tỉnh Quảng Ninh ................................................... 49 Hình 2.2. Số lượng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất giữa tổ chức với hộ gia đình, cá nhân ....................................................................... 52
8. vi CÁC TỪ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Tên đầy đủ BĐS Bất động sản BLDS 2005 Bộ Luật dân sự của Việt Nam năm 2005 BLDS 2015 Bộ Luật dân sự của Việt Nam năm 2015 ĐKĐĐ Đăng ký đất đai HTX Hợp tác xã Luật ĐT 2014 Luật Đầu tư của Việt Nam năm 2014 NSNN Ngân sách nhà nước NXB Nhà xuất bản SDĐ Sử dụng đất TCKT Tổ chức kinh tế UBND Ủy ban nhân dân XHCN Xã hội chủ nghĩa
9. vii TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN Với tên gọi Pháp luật về chuyển nhượng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế qua thực tiễn thi hành tại tỉnh Quảng Ninh, Luận văn đã đạt được một số kết quả về lý luận và thực tiễn. Ngoài ra, Luận văn cũng có khả năng ứng dụng trong thực tiễn. Cụ thể: 1.Kết quả đạt đƣợc của Luận văn Về lý luận, Luận văn đã làm rõ khái niệm, đặc điểm và vai trò của TCKT nói chung và TCKT trong chuyển nhượng quyền SDĐ nói riêng. Luận văn cũng đã phân tích để làm rõ khái niệm pháp luật về chuyển nhượng quyền SDĐ; đặc điểm cơ bản của pháp luật về chuyên nhượng quyền SDĐ và nội dung của pháp luật về quyền SDĐ. Về thực tiễn, luận văn đã đánh giá thực trạng pháp luật về chuyển nhượng quyền SDĐ của TCKT theo 4 vấn đề là: Điều kiện chuyển nhượng quyền SDĐ, hợp đồng chuyển nhượng quyền SDĐ, trình tự và thủ tục chuyển nhượng quyền SDĐ, quyền và nghĩa vụ của TCKT nhận chuyển nhượng quyền SDĐ. Trên cơ sở đó đã và đánh giá thực trạng chuyển nhượng quyền SDĐ của TCKT tại Quảng Ninh từ những phân tích về điều kiện tự nhiên, KT - XH của tỉnh, từ thực trạng sử dụng các loại đất hiện nay trên địa bàn tỉnh và từ kết quả chuyển nhượng quyền SDĐ của các TCKT trong giai đoạn từ 2013-2018 của tỉnh Quảng Ninh. Trên cơ sở phân tích tình hình về chuyển nhượng quyền SDĐ của các TCKT tại Quảng Ninh, chỉ ra những điểm tích cực và những khó khăn, hạn chế trong việc thực thi pháp luật về chuyển nhượng quyền SDĐ tại Quảng Ninh, luận văn đã để xuất hai nhóm giải pháp: (1). Các giải pháp hoàn thiện pháp luật về chuyển nhượng quyền SDĐ và (2). Nhóm giải pháp đề các TCKT tại tỉnh Quảng Ninh tăng cường khả năng thực thi pháp luật về chuyển nhượng quyền SDĐ trong thời gian tới. 2. Khả năng ứng dụng thực tiễn của đề tài - Luận văn là tài liệu tham khảo hữu ích cho các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong quá trình nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện chính sách, pháp luật về chuyển
10. viii nhượng quyền SDĐ của các TCKT. Một số giải pháp và kiến nghị trong luận văn có giá trị tham khảo đối với các cơ quan lập pháp khi sửa đổi các quy định của pháp luật về chuyển nhượng quyền SDĐ. - Luận văn là tài liệu có khả năng nghiên cứu để ứng dụng trong thực tiễn hoạt động chuyển nhượng quyền SDĐ của các TCKTnói chung và tại tỉnh Quảng Ninh nói riêng. Luận văn cũng là tài liệu tham khảo để Chính quyền các cấp tại tỉnh Quảng Ninh đổi mới, cải cách hệ thống thủ tục hành chính liên quan đến công tác quản lý đất đai nói chung và chuyển nhượng quyền SDĐ nói riêng.