Luận văn Phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế

Nội dung tài liệu: Luận văn Phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế

1. VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ĐẶNG THỊ HẢI LÝ PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH TỘI TRỘM CẮP TÀI SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THỪA THIÊN HUẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI, năm 2019
2. VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ĐẶNG THỊ HẢI LÝ PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH TỘI TRỘM CẮP TÀI SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THỪA THIÊN HUẾ Chuyên ngành : Tội phạm học và Phòng ngừa tội phạm Mã số: 8.38.01.05 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. TRẦN HỮU TRÁNG HÀ NỘI, năm 2019
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn Thạc sĩ Tội phạm học và phòng ngừa tội phạm về “Phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế” là hoàn toàn trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này. Tác giả Đặng Thị Hải Lý
4. MỤC LỤC MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH TỘI TRỘM CẮP TÀI SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THỪA THIÊN HUẾ ....................................................................................................................... 8 1.1. Khái niệm, ý nghĩa của phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản ................ 8 1.2. Mục đích phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản .................................... 12 1.3. Các chủ thể thực hiện phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản ................. 13 1.4. Nội dung và các biện pháp phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản ......... 17 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH TỘI TRỘM CẮP TÀI SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THỪA THIÊN HUẾ GIAI ĐOẠN 2014 -2018 ............................................................................................................ 27 2.1. Thực trạng nhận thức về ý nghĩa, mục đích, các nguyên tắc, nội dung phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2014 - 2018 ........................................................................................................... 27 2.2. Thực trạng áp dụng các giải pháp phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2014 - 2018 .................................... 30 CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH TỘI TRỘM CẮP TÀI SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THỪA THIÊN HUẾ ..................................................................................................................... 60 3.1. Tăng cường nhận thức về ý nghĩa, mục đích, các nguyên tắc, nội dung phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế ..... 60 3.2. Tăng cường phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế ............................................................................................................. 62 KẾT LUẬN ......................................................................................................... 78 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
5. BẢNG CHỮ VIẾT TẮT BLHS : Bộ luật hình sự BLTTHS : Bộ luật Tố tụng hình sự PNTP : Phòng ngừa tội phạm THTP : Tình hình tội phạm TAND : Tòa án nhân dân TCTS : Trộm cắp tài sản VKSND : Viện kiểm sát nhân dân
6. DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Số hiệu Tên bảng Trang Bảng Mức độ tổng quan tuyệt đối của tình hình tội trộm cắp tài 2.1 sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn từ năm PL 2014 - 2018 Tỷ lệ tội phạm trộm cắp tài sản thực hiện trong tình hình 2.2 tội phạm trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn từ PL năm 2014 - 2018 Mức độ tổng quan tình hình các tội xâm phạm sở hữu và 2.3 tình hình tội trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên PL Huế (2014 - 2018) Động thái của tình hình của tội trộm cắp tài sản trên địa 2.4 PL bàn tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn từ năm 2014 - 2018 Động thái (diễn biến) của tội trộm cắp tài sản trên địa 2.5 bàn tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn từ năm 2014 - 2018 PL trong so sánh liên kế 2.6 Cơ cấu theo phương thức, thủ đoạn phạm tội PL Cơ cấu của tội trộm cắp tài sản theo loại và mức hình 2.7 PL phạt đã được áp dụng 2.8 Cơ cấu của tội trộm cắp tài sản theo loại tội phạm PL 2.9 Cơ cấu của tội trộm cắp tài sản theo hình thức phạm tội PL 2.10 Cơ cấu của tội trộm cắp tài sản theo địa điểm phạm tội PL 2.11 Cơ cấu của tội trộm cắp tài sản theo thời gian phạm tội PL 2.12 Cơ cấu của tội trộm cắp tài sản theo tài sản bị chiếm đoạt PL 2.13 Cơ cấu theo giới tính, độ tuổi của người phạm tội trộm PL cắp tài sản
7. Số hiệu Tên bảng Trang Bảng 2.14 Cơ cấu của tội trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn từ năm 2014 - 2018 xét theo trình độ PL học vấn của người phạm tội 2.15 Cơ cấu theo tình huống trở thành nạn nhân PL
8. MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Thừa Thiên Huế là một tỉnh ven biển nằm ở vùng Bắc trung Bộ Việt Nam, Thừa Thiên Huế giáp tỉnh Quảng Trị về phía bắc, biển Đông về phía đông, thành phố Đà Nẵng về phía đông nam, tỉnh Quảng Nam về phía nam, dãy Trường Sơn và các tỉnh Saravane và Sekong của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào về phía tây. Tỉnh có 1 thành phố, 2 thị xã và 06 huyện với diện tích tự nhiên 5.053.99km2, dân số trung bình năm 2010 ớư c là 1.105,5 nghìn người, chiếm 1,5% về diện tích và 1,5% về dân số so với cả nước. Thừa Thiên Huế ở vào vị trí trung độ của cả nước, nằm giữa thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh là hai trung tâm lớn của hai vùng kinh tế phát triển nhất nước ta, là nơi giao thoa giữa điều kiện tự nhiên - kinh tế - xã hội của hai miền Nam - Bắc. Những năm qua, trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện nhiều khu công nghiệp, cụ thể như khu công nghiệp Phú Bài, Phú Thứ, tạo tiền đề mạnh mẽ thúc đẩy nền kinh tế trong toàn tỉnh phát triển mạnh, sự hình thành các cụm kinh tế mở Chân Mây - Lăng Cô đã và đang tạo nên một thế phát triển mạnh mẽ, thu hút nhiều người lao động đến tỉnh làm việc và sinh sống, các trường học cũng thu hút số lượng lớn học sinh, sinh viên đến học tập, nghiên cứu, công nghiệpphát triển dẫn đến số lượng người lao động từ các vùng khác đến làm việc, sinh sống, cộng với lượng khách tham quan, du lịch tăng cao đã ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình an ninh trật tự trên phạm vi toàn, là môi trường thuận lợi cho các đối tượng hình sự ở các nơi khác đến hoạt động. Quá trình đô thị hóa ngày càng diễn ra nhanh, đất nông nghiệp dùng cho sản xuất ngày càng hẹp dần, nông dân không có ruộng để sản xuất, canh tác...sự nhàn rỗi, không có việc làm cũng làm phát sinh tội phạm trong đó có tội phạm TCTS. Công nghệ internet phát triển, nhiều trò chơi ớm i hình thành, thu hút nhiều 1
9. thanh thiếu niên tham gia chơi game, cha, mẹ chủ yếu kiếm tiền, ít quan tâm đến con cái sự thiếu thốn trong sinh hoạt, bị các đối tượng xấu lôi kéo, dụ dỗ nên các em rất dễ đi vào con đường phạm tội, trong đó có tội TCTS. Sự chủ quan, lơ là, mất cảnh giác của chủ tài sản hoặc của người được giao nhiệm vụ trông coi tài sản nên các đối tượng dễ dàng lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội của mình. Số vụ trộm cắp tài sản không có dấu hiệu ngày càng tăng cao mà không giảm xuống, có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau, trong đó có nguyên nhân công tác tổng kết, đánh giá chưa hiệu quả và phát huy được vai trò, tầm quan trọng của công tác phòng ngừa trộm cắp tài sản. Mặt khác, công tác xây dựng lực lượng, trang thiết bị, phương tiện... chưa được đầu tư đúng mức. Việc sơ kết, tổng kết đánh giá chưa được chú trọng và có trọng tâm. Bên cạnh đó, việc vận động nhân dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc trong đấu tranh phòng chống các loại tội phạm nói chung và tội trộm cắp tài sản nói riêng chưa thực sự có trọng tâm, còn chung chung, chưa cụ thể, nên hiệu quả chưa rõ rệt, còn tồn tại nhiều sai sót. Do nhu cầu của thực tiễn, phải nghiên cứu lý luận phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản, thực trạng nhận thức, thực trạng áp dụng các biện pháp phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản trong thời gian qua, để xây dựng được các giải pháp nâng cao hiệu quả phòng ngừa tội TCTS toàn diện, hệ thống, hiệu quả cao trong thời gian tới, góp phần phục vụ thắng lợi công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Mặt khác, hiện nay chưa có công trình khoa ọh c nào nghiên cứu đưa ra các giải pháp phòng ngừa một cách có hệ thống, đầy đủ và toàn diện về phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản ở thời điểm hiện nay tại tỉnh Thừa Thiên Huế. Đó là lý do mà tác giả chọn đề tài: “Phòng ngừa tình hình tội trộm cắp tài sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế” làm luận văn Thạc sĩ luật học là đáp ứng yêu cầu hiện nay. 2. Tình hình nghiên cứu 2
10. a. Các công trình nghiên cứu về lý luận chung của tội phạm học Từ trước đến nay, liên quan đến đề tài Luận văn, đã có các công trình khoa học sau đây nghiên cứu về lý luận chung của Tội phạm học: - “Tội phạm học Việt Nam - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn” của Viện Nhà nước và Pháp luật, Nxb. Công an nhân dân, năm 2000; - Giáo trình “Tội phạm học” của GS.TS. Võ Khánh Vinh, Nxb. Công an nhân dân, tái bản năm 2013; - Giáo trình “Tội phạm học” của Học viện Cảnh sát nhân dân, Nxb.Công an nhân dân, 2002, 2013; - Giáo trình “Tội phạm học” của khoa Luật của Trường Đại học quốc gia Hà Nội, Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, 1999; - Giáo trình “Tội phạm học” của trường Đại học Luật Hà Nội, NXB Công an nhân dân, 2012; - Giáo trình “Tội phạm học” của trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb. Chính trị quốc gia, 1994; Các công trình đã nêu ẽs là những tài liệu tham khảo không thể thiếu trong việc thực hiện đề tài luận văn. Các công trình này cung cấp lý luận tội phạm học và giúp tác giả xác định đúng phương pháp nghiên cứu cho toàn bộ luận văn của mình. b. Tình hình nghiên cứu cụ thể Liên quan trực tiếp và ở mức độ cụ thể đối với đề tài Luận văn, tác giả đã nghiên cứu ở những công trình sau: - Đặng Văn Chinh (2018) “Phòng ngừa tình hình các tội phạm xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn tỉnh Quảng Nam”, Luận văn Thạc sỹ luật học, Học viện Khoa học xã hội; - Đỗ Lường Thiện (2017) “Hoàn thiện quy định của pháp luật hình sự về tội trộm cắp tài sản”, Nghề luật, số 04, tr. 71 - 73; - Đỗ Văn, Trần Thị Thanh Thủy (2013) “Có căn cứ xác định Vương Văn 3