Luận văn Quản trị rui ro các dự án đầu tư tại ban quản lý dự án hạ tầng 1 – Tổng Công ty Viễn thông Mobifone

Nội dung tài liệu: Luận văn Quản trị rui ro các dự án đầu tư tại ban quản lý dự án hạ tầng 1 – Tổng Công ty Viễn thông Mobifone

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ RUI RO CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ TẠI BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN HẠ TẦNG 1 – TỔNG CÔNG TY VIỄN THÔNG MOBIFONE Ngành: Quản trị Kinh Doanh NGUYỄN THẾ ANH Hà Nội-2020
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ RUI RO CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ TẠI BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN HẠ TẦNG 1 – TỔNG CÔNG TY VIỄN THÔNG MOBIFONE Ngành: Quản trị Kinh Doanh Mã số: 8340101 Họ và tên học viên: Nguyễn Thế Anh Người hướng dẫn: TS. Bùi Thu Hiền Hà Nội-2020
3. i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài “Quản trị rủi ro các dự án đầu tư tại Ban Quản lý dự án hạ tầng 1 – Tổng Công ty Viễn thông MobiFone” là đề tài nghiên cứu độc lập của riêng tôi, được đưa ra dựa trên cơ sở tìm hiểu, phân tích và đánh giá các số liệu tại Ban quản lý dự án hạ tầng 1 – Tổng Công ty Viễn thông MobiFone. Các số liệu là trung thực và chưa được công bố tại các công trình nghiên cứu có nội dung tương đồng nào khác. Hà Nội, ngày tháng năm 2020 Tác giả
4. ii LỜI CẢM ƠN Trong thời gian nghiên cứu và thực hiện luận văn này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình từ các cơ quan, tổ chức và cá nhân. Nhân đây, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc lòng biết ơn chân thành đến các tập thể, cá nhân đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Trước hết tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu trường Đại học Ngoại thương, Phòng Quản lý Đào tạo và Khoa Sau đại học của trường cùng tập thể các thầy cô giáo, những người đã trang bị kiến thức cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại trường. Với lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất, tôi xin trân trọng cảm ơn TS. Bùi Thu Hiền, người đã trược tiếp hướng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thiện đề tài. Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến các đồng nghiệp tại Ban Quản lý dự án hạ tầng 1 đã giúp đỡ tôi thu thập thông tin và tổng hợp số liệu trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn này. Xin chân thành cảm ơn tất cả các bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, giúp đỡ và đóng góp nhiều ý kiến quý báu để tôi có thể hoàn thiện luận nghiên cứu này. Do thời gian nghiên cứu và kiến thức còn hạn chế, luận văn được hoàn thiện không thể tránh khỏi những sơ suất thiếu sót, em rất mong nhận được những ý kiến của các thầy cô giáo cùng các bạn. Xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày tháng năm 2020 TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Thế Anh
5. iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .................................................................................... v DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ .................................................... vi LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG ........................................................................................................ 4 1.1. Khái niệm rủi ro trong dự án và phân loại rủi ro ....................................... 4 1.1.1. Khái niệm rủi ro ........................................................................................ 4 1.1.2. Phân loại rủi ro ......................................................................................... 5 1.2. Cơ sở lý luận về dự án đầu tư xây dựng ....................................................... 8 1.2.1 Khái niệm dự án đầu tư xây dựng ............................................................. 8 1.2.2 Phân loại dự án đầu tư xây dựng .............................................................. 9 1.2.3 Đặc trưng dự án đầu tư xây dựng ........................................................... 13 1.2.4. Quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng .......................................... 15 1.3. Quản trị rủi ro trong dự án đầu tư xây dựng ............................................ 16 1.3.1. Tổng quan về hoạt động quản trị rủi ro ................................................. 16 1.3.2. Các rủi ro trong dự án đầu tư xây dựng ................................................ 18 1.3.3. Nội dung quản trị rủi ro trong dự án đầu tư xây dựng ......................... 26 1.3.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản trị rủi ro trong dự án đầu tư xây dựng. .. 29 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG TẠI BAN QLDA HT 1 – TCT VIỄN THÔNG MOBIFONE ................ 32 2.1. Giới thiệu về Tổng Công ty Viễn thông MobiFone và Ban QLDA HT1 . 32 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Tổng Công ty Viễn thông MobiFone ........................................................................................................... 32 2.1.2. Giới thiệu về Ban QLDA HT1 – TCT Viễn thông MobiFone ............... 34 2.1.3. Cơ cấu tổ chức, chức năng và nhiệm vụ của Ban QLDA HT1 ............ 35 2.1.4. Một số kết quả hoạt động của Ban QLDA HT1 từ khi hình thành tới nay (2016-2020). ....................................................................................................... 36
6. iv 2.2. Thực trạng quản trị rủi ro các dự án đầu tư xây dựng tại Ban QLDA HT1. ............................................................................................................................... 37 2.2.1. Công tác quản trị rủi ro tại một số dự án điển hình của Ban QLDA HT1. 38 (Nguồn: Ban QLDA HT1, 2020, Báo cáo công tác đầu tư) ............................ 38 2.2.2. Nhận dạng rủi ro, thu thập thông tin ..................................................... 39 2.2.3. Phân tích, đánh giá rủi ro. ...................................................................... 43 2.2.4. Tổ chức thực hiện kiểm soát, xử lý rủi ro. ............................................. 44 2.3. Đánh giá thực trạng quản trị rủi ro các dự án đầu tư tại Ban QLDA HT1. . 57 2.3.1. Những kết quả đạt được. ......................................................................... 57 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ............................................................ 58 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN TRỊ RỦI RO CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG TẠI BAN QLDA HT1 ........................................ 61 3.1. Quan điểm quản lý rủi ro trong công tác đầu tư xây dựng của Ban QLDA HT1. ....................................................................................................................... 61 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện quản trị rủi ro các dự án đầu tư xây dựng tại Ban QLDA HT1 ................................................................................................... 62 3.2.1. Hoàn thiện quy trình quản trị rủi ro trong đầu tư xây dựng tuân thủ các quy định của Nhà nước. .................................................................................... 62 3.2.2. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức quản lý các dự án đầu tư xây dựng và quy chế làm việc tại Ban QLDA HT1. ..................................................................... 67 3.2.3. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản trị rủi ro trong đầu tư xây dựng của Ban QLDA HT1. ......................................................................................... 70 3.2.4. Tăng cường sử dụng các kỹ thuật quản trị rủi ro trong công tác đầu tư xây dựng của Ban QLDA HT1. ........................................................................ 72 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 74 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 75
7. v DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Chữ cái viết Cụm từ đầy đủ tắt/ký hiệu ATLĐ An toàn lao động BTS Trạm thu phát sóng di động, tên tiếng anh Base Transceiver Station CSHT Cơ sở hạ tầng ĐTXD Đầu tư xây dựng HSDT Hồ sơ dự thầu HT1 Hạ tầng 1 HTKT Hệ thống kỹ thuật PD Phê duyệt PMI Viện Quản lý Dự án, tên tiếng Anh là Project Management Institute QLDA Quản lý dự án QTRR Quản trị rủi ro SXKD Sản xuất kinh doanh TKCS Thiết kế cơ sở VĐT Vốn đầu tư XD Xây dựng
8. vi DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ Hình 2.1. Mô hình tổ chức của Ban QLDA HT1 – TCT VT MobiFone .................. 35 Bảng 2.1. Các dự án đầu tư điển hình do Ban QLDA hạ tầng 1 làm chủ đầu tư ...... 38 Hình 2.2. Quy trình nhận dạng rủi ro, thu thập thông tin.......................................... 40 Bảng 2.2. Kết quả phê duyệt dự án đầu tư xây dựng giai đoạn 2016-2020. ............. 42 Bảng 2.3. Tổng hợp kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu một số gói thầu điển hình năm 2017 ........................................................................................................................... 45 Bảng 2.4. Tổng hợp kết quả lựa chọn nhà thầu giai đoạn 2016-2020. ..................... 47 Hình 2.3. Quy trình quản lý chất lượng dự án ĐTXD cơ sở hạ tầng mạng viễn thông của Ban QLDA HT1 ................................................................................................. 49 Bảng 2.5. Tổng hợp kết quả kiểm tra công tác thi công xây dựng các gói thầu giai đoạn 2016-2020 ......................................................................................................... 50 Bảng 2.6. Tổng hợp kết quả tiến độ thi công các gói thầu xây lắp, thiết bị giai đoạn 2016-2020. ................................................................................................................ 52 Bảng 2.7. Kết quả kiểm tra công tác ATLĐ của một số nhà thầu giai đoạn 2016-2020 ................................................................................................................................... 55 Hình 3.1. Sơ đồ khống chế rủi ro phát sinh trong thi công xây dựng ....................... 65
9. 1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Ở bất kỳ quốc gia nào ngành viễn thông cũng đều giữ vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hỗ trợ các ngành khác phát triển, tạo công ăn việc làm cho người lao động và nộp thuế cho ngân sách nhà nước. Đặc biệt trong thời đại 4.0 hiện nay với các quốc gia đang phát triển như Việt Nam, tốc độ kết nối liên lạc, tốc độ phát triển của ngành viễn thông chính là tiền đề hỗ trợ phát triển các mặt của xã hội và tăng trưởng về kinh tế. Để ngành viễn thông phát triển cần nâng cao vai trò của toàn xã hội, đặc biệt là nhà nước và cộng đồng các doanh nghiệp viễn thông. Trong đó vai trò của nhà nước là lập kế hoạch, chiến lược phát triển hạ tầng mạng viễn thông dài hạn, đồng thời phải có chính sách nhằm huy động các nguồn lực xã hội cùng tham gia thực hiện các mục tiêu kế hoạch và chiến lược đã đề ra. Cộng đồng các doanh nghiệp viễn thông là lực lượng tham gia trực tiếp vào việc phát triển hạ tầng mạng viễn thông cho đến khi hoàn thành công trình. Kết quả hoạt động của các doanh nghiệp viễn thông có ý nghĩa quan trọng cả về khía cạnh kinh tế lẫn xã hội. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố tác động nên hoạt động đầu tư xây dựng hạ tầng viễn thông nói chung gặp rất nhiều rủi ro. Điều đó đã ảnh hưởng rất lớn đến kết quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, thậm chí dẫn tới mất vốn đầu tư và không có khả năng triển khai tiếp dự án. Xây dựng hạ tầng mạng viễn thông là một lĩnh vực phức tạp, chi phí cao và nhiều rủi ro hình thành do những yêu cầu pháp lý, các vấn đề liên quan đến tài sản, cấp phép, quản trị dự án, hoạch định của Nhà nước và tính an toàn trong xây dựng. Ban Quản lý dự án hạ tầng 1 – CN Tổng Công ty viễn thông MobiFone là một trong những tổ chức đi đầu trong lĩnh vực quản lý dự án thi công xây dựng hạ tầng mạng viễn thông. Chức năng nhiệm vụ của đơn vị là quản lý các dự án thi công xây dựng và hoàn thiện các cơ sở hạ tầng mạng viễn thông. Để hạn chế rủi ro nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của Tổng Công ty trong thời gian tới cần phải nâng cao năng lực quản trị rủi ro. Trên cơ sở xác định các nguyên nhân rủi ro, tiến hành phân tích đánh giá làm rõ thực trạng, tác động của
10. 2 các nguyên nhân, đề xuất giải pháp nhằm hạn chế tối đa các rủi ro đối với dự án thực hiện. Từ trước đến nay cũng đã có một số nghiên cứu của các tác giả đề cập đến rủi ro trong xây dựng, trong quản lý dự án đầu tư xây dựng, tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào đề cấp chi tiết và cụ thể vấn đề này tại Ban Quản lý dự án hạ tầng 1 – Tổng Công ty Viễn thông MobiFone. Để hiểu rõ hơn và làm sâu thêm về quản trị rủi ro trong thực hiện dự án đầu tư xây dựng hạ tầng mạng viễn thông, tác giả chọn đề tài: “Quản trị rủi ro các dự án đầu tư tại Ban Quản lý dự án hạ tầng 1 – Tổng Công ty Viễn thông MobiFone” để nghiên cứu trong luận văn thạc sĩ của mình. Tôi hi vọng đưa ra một số giải pháp góp phần nâng cao hơn nữa hiệu quả quản trị rủi ro trong các dự án đầu tư xây dựng. 2. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của luận văn: đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro của Ban Quản lý dự án hạ tầng 1 khi tham gia các dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng mạng viễn thông. Nhiệm vụ nghiên cứu: + Thu thập và nghiên cứu tài liệu, thông tin liên quan chỉ ra khoảng trống khoa học của đề tài; + Nghiên cứu xây dựng cơ sở lý luận về quản trị rủi ro trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng mạng viễn thông. + Phân tích, đánh giá thực trạng rủi ro và quản trị rủi ro trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng mạng viễn thông tại Ban Quản lý dự án hạ tầng 1 thời gian qua. + Đề xuất định hướng và giải pháp quản trị nhằm hạn chế rủi ro khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng tại Ban Quản lý dự án hạ tầng 1 trong thời gian tới. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1 Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động quản trị rủi ro các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Quản lý dự án hạ tầng 1 – Tổng Công ty Viễn thông MobiFone 3.2 Phạm vi nghiên cứu