Luận văn Tác động của quản trị vốn lưu động tới hiệu quả tài chính của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Nội dung tài liệu: Luận văn Tác động của quản trị vốn lưu động tới hiệu quả tài chính của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG ---------o0o--------- LUẬN VĂN THẠC SĨ TÁC ĐỘNG CỦA QUẢN TRỊ VỐN LƯU ĐỘNG TỚI HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng NGUYỄN BÌNH AN Hà Nội - 2018
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG ---------o0o--------- LUẬN VĂN THẠC SĨ TÁC ĐỘNG CỦA QUẢN TRỊ VỐN LƯU ĐỘNG TỚI HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM Ngành: Tài chính – Ngân hàng – Bảo hiểm Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 8340201 Họ và tên: Nguyễn Bình An Người hướng dẫn Khoa học: PGS. TS Nguyễn Việt Dũng Hà Nội - 2018
3. i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn thạc sỹ kinh tế: “ Tác động của Quản trị vốn lưu động tới hiệu quả tài chính của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam” là công trình nghiên cứu của riêng tôi được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của Thầy PGS.TS Nguyễn Việt Dũng. Luận văn là kết quả nghiên cứu độc lập, những nội dung trình bày trong luận văn hoàn toàn trung thực. Ngoài những tài liệu tham khảo được trích dẫn, tôi cam đoan mọi số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn chưa từng được công bố hoặc được sử dụng dưới bất kỳ hình thức nào. Hà Nội, tháng 03 năm 2018 Tác giả Nguyễn Bình An
4. ii LỜI CẢM ƠN Tôi xin kính gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban giám hiệu cùng Quý thầy cô trường Đại học Ngoại thương Hà Nội đã tận tình giảng dạy, truyền đạt những kiến thức cần thiết trong suốt thời gian học, để tôi có nền tảng kiến thức thực hiện luận văn này. Đặc biệt, tôi xin gửi lời tri ân sâu sắc tới Thầy Nguyễn Việt Dũng đã tận tình hướng dẫn, truyền đạt những kiến thức bổ ích cho tôi trong suốt thời gian tôi làm luận văn. Xin kính chúc Thầy và gia đình được vạn sự như ý! Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến gia đình và những người bạn thân thiết đã luôn động viên, tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong thời gian học tập và làm luận văn tốt nghiệp. Dù đã có nhiều cố gắng, song luận văn cũng không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được sự chia sẻ, đóng góp của Quý thầy cô và bạn bè. Trân trọng cảm ơn! Hà nội, tháng 03 năm 2018 Tác giả Nguyễn Bình An
5. iii MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................ vi DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH VẼ ................................................. vii TÓM TẮT .............................................................................................................. viii CHƯƠNG I: GIỚI THIỆU NGHIÊN CỨU ........................................................... 1 1.1 Lí do chọn đề tài ............................................................................................... 1 1.2 Tổng quan các nghiên cứu trước .................................................................... 2 1.3 Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu ...................................................................... 5 1.4 Đối tượng, phạm vi giới hạn nghiên cứu ....................................................... 6 1.5 Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 6 1.6 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ....................................................... 7 1.7 Kết cấu luận văn .............................................................................................. 7 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ................ 10 2.1 Cơ sở lý luận về tác động của quản trị vốn lưu động tới hiệu quả tài chính ...................................................................................................................... 10 2.1.1 Khái niệm vốn lưu động: ......................................................................... 10 2.1.2 Các cách phân loại vốn lưu động ............................................................ 11 2.1.3Thành phần vốn lưu động ........................................................................ 13 2.2 Quản trị vốn lưu động ................................................................................... 15 2.2.1 Chính sách quản trị tiền mặt ................................................................... 16 2.2.2 Chính sách quản trị khoản phải thu ....................................................... 18 2.2.3 Chính sách quản trị hàng tồn kho ........................................................... 19 2.2.4 Chính sách quản trị phải trả người bán ................................................. 21 2.3 Hiệu quả tài chính .......................................................................................... 21 2.3.1 Khái niệm hiệu quả tài chính .................................................................. 21 2.3.2 Các chỉ tiêu đo lường hiệu quả tài chính doanh nghiệp ........................ 22 2.4. Tác động của quản trị vốn lưu động tới hiệu quả tài chính...................... 24 2.4.1 Tác động của quản trị chu kỳ luân chuyển tiền mặt (Cash Conversion Cycle - CCC) đến khả năng sinh lời ................................................................. 24
6. iv 2.4.2. Tác động của quản trị kỳ thu tiền bình quân (Receivables Collection Period - RCP) đến khả năng sinh lời ............................................................... 25 2.4.3 Tác động của quản trị kỳ luân chuyển hàng tồn kho (Inventory Conversion Period - ICP) đến khả năng sinh lời ............................................ 26 2.4.4 Tác động của quản trị kỳ thanh toán bình quân (Payment Deferral Period – PDP) đến khả năng sinh lời............................................................... 27 2.5. Tổng quan nghiên cứu .................................................................................. 28 2.5.1 Một số nghiên cứu trên thế giới ............................................................... 28 2.5.2 Một số nghiên cứu trong nước ................................................................ 31 2.6 Lựa chọn mô hình nghiên cứu của tác giả ................................................... 34 2.6.1 Mô hình nghiên cứu ................................................................................. 34 2.6.2 Giả thiết nghiên cứu ................................................................................. 35 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................. 39 3.1 Quy trình nghiên cứu .................................................................................... 39 3.2 Phân tích cách đo lường các biến ................................................................. 40 3.3 Chọn mẫu, thu thập dữ liệu, xử lý các biến đưa vào .................................. 44 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .............................. 47 4.1 Phân tích thống kê mô tả các biến ................................................................ 47 4.2 Phân tích tương quan .................................................................................... 49 4.3 Kiểm định các giả thuyết hồi quy ................................................................. 50 4.3.1 Các bước kiểm định các giả thuyết hồi quy ............................................ 50 4.3.2 Kết quả kiểm định các giả thuyết hồi quy ............................................... 52 4.4 Kết quả mô hình nghiên cứu (phương pháp FGLS) .................................. 53 4.5 Thảo luận kết quả nghiên cứu ...................................................................... 54 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ......................................................... 60 5.1 Kết luận ........................................................................................................... 60 5.2 Một số gợi ý nhằm nâng cao hiệu quả tài chính dựa trên việc quản trị vốn lưu động ................................................................................................................ 61 5.2.1 Nâng cao hiệu quả quản trị hoạt động tín dụng thương mại của doanh nghiệp. ............................................................................................................... 61
7. v 5.2.2 Thúc đẩy công tác hoàn thành các nghĩa vụ trả nợ một cách hiệu quả63 5.2.3 Nâng cao công tác quản trị hàng tồn kho hiệu quả ............................... 64 5.2.4 Nâng cao công tác quản trị tiền mặt trong doanh nghiệp ...................... 65 5.3 Hạn chế của luận văn và hướng nghiên cứu tiếp theo ............................... 66 5.3.1 Hạn chế của luận văn .............................................................................. 66 5.3.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo ................................................................... 66 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 69 PHỤ LỤC ................................................................................................................... i
8. vi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Viết tắt Tiếng Anh Tiếng Việt CCC Cash Conversion Cycle Chu kỳ luân chuyển tiền mặt RCP Receivables Collection Period Kỳ thu tiền bình quân ICP Inventory Conversion Period Kỳ luân chuyển hàng tồn kho PDP Payment Deferral Period Kỳ thanh toán bình quân EOQ Economic Ordering Quantity Mô hình quản lý hàng tồn kho hiệu quả JIT Just In Time Hệ thống quản lý hàng tồn kho đúng lúc ROS Return on sale Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu ROE Return on equity Tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu ROA Return on total assets ratio Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản AR Account Receivables Days Kỳ thu tiền bình quân INV Inventory Turnover Days Ngày tồn kho bình quân AP Account Payables Days Kỳ thanh toán bình quân CTO Creditors Turnover Ratio Tỷ lệ nợ phải trả DTO Debitors Turnover Ratio Tỷ lệ nợ phải thu ITO Inventory Turnover Ratio Tỷ lệ hàng tồn kho CR Current assets Ratio Tỷ lệ thanh toán hiện hành DN Doanh nghiệp
9. vii DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH VẼ Bảng 2.1: Tổng hợp các kết quả nghiên cứu về tác động của quản trị vốn lưu động lên khả năng sinh lời của doanh nghiệp .................................................................... 36 Bảng 3.1: Bảng mô tả các biến sử dụng trong mô hình ............................................ 43 Bảng 4.1: Thống kê mô tả biến phụ thuộc và các biến giải thích ............................. 47 Bảng 4.3: Kết quả kiểm định VIF ............................................................................. 52 Bảng 4.4: Kiểm định phương sai của sai số thay đổi và tự tương quan của mô hình .... 52 Bảng 4.5: Kết quả nghiên cứu mô hình..................................................................... 53 Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu, thực hiện mô hình ................................................. 39
10. viii TÓM TẮT Mục đích chính của đề tài này là xem xét tác động của Quản trị vốn lưu động tới hiệu quả tài chính của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Mẫu nghiên cứu bao gồm 60 doanh nghiệp đang hoạt động bình thường, niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong vòng 7 năm từ năm 2011 đến 2017. Tác giả sử dụng mô hình hồi quy đa biến để phân tích tác động của các biến: thời gian thu tiền bình quân (AR), kỳ trả tiền bình quân (AP), thời gian luân chuyển tiền bình quân (CCC), kỳ luân chuyển hàng tồn kho (INV), tỷ lệ nợ phải trả (CTO), tỷ lệ nợ phải thu (DTO), tỷ lệ hàng tồn kho (ITO), tỷ lệ thanh toán hiện hành (CR) tới lợi nhuận của doanh nghiệp xét trong nghiên cứu là tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA). Tác giả từng bước nghiên cứu và lựa chọn mô hình phù hợp, tiến hành xử lý số liệu bằng phần mềm Stata. Sau đó tiến hành kiểm định mô hình xem có hiện tượng đa cộng tuyến, hiện tượng tự tương quan và phương sai thay đổi hay không. Kết quả thu được, cho thấy thời gian bình quân (AR) và kỳ trả tiền bình quân (AP) có tác động ngược chiều tới ROA. Thời gian luân chuyển tiền bình quân (CCC), tỷ lệ nợ phải trả (CTO), tỷ lệ hàng tồn kho (ITO), khả năng thanh toán hiện hành (CR) có tác động cùng chiều tới lợi nhuận doanh nghiệp. Bên cạnh đó, theo kết quả nghiên cứu thực nghiệm của tác giả cũng chỉ ra rằng kỳ luân chuyển hàng tồn kho (INV) và tỷ lệ nợ phải thu (DTO) không có sự tác động nào tới hiệu quả tài chính của doanh nghiệp. Từ các kết quả đó, tác giả đề xuất một số gợi ý nhằm nâng cao hiệu quả quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp, để doanh nghiệp đạt được mục đích ngắn hạn là tối đa hóa lợi nhuận và mục đích dài hạn có là hiệu quả tài chính được nâng cao. Tuy nhiên, một vài kết quả nghiên cứu của luận văn lại trái ngược với một số nghiên cứu trong và ngoài nước trước đó. Tác giả có đưa ra những lý giải cho đặc tính riêng biệt của quản trị vốn lưu động và hiệu quả tài chính, đồng thời đưa ra một số hướng nghiên cứu tiếp theo cho nền kinh tế Việt Nam trong thời gian tới.