Luận văn Tác động của văn hóa doanh nghiệp đến sự gắn bó của người lao động tại Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (Maritime bank)

Nội dung tài liệu: Luận văn Tác động của văn hóa doanh nghiệp đến sự gắn bó của người lao động tại Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (Maritime bank)

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG ---------***-------- LUẬN VĂN THẠC SĨ TÁC ĐỘNG CỦA VĂN HÓA DOANH NGHIỆP ĐẾN SỰ GẮN BÓ CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP HÀNG HẢI VIỆT NAM (MARITIME BANK) Ngành: Quản trị kinh doanh PHẠM THỊ THU PHƯƠNG Hà Nội - 2020
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG ---------***-------- LUẬN VĂN THẠC SĨ TÁC ĐỘNG CỦA VĂN HÓA DOANH NGHIỆP ĐẾN SỰ GẮN BÓ CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP HÀNG HẢI VIỆT NAM (MARITIME BANK) Ngành: Quản trị kinh doanh Mã số:8340101 Họ và tên học viên: Phạm Thị Thu Phương Người hướng dẫn: PGS, TS Nguyễn Văn Minh Hà Nội - 2020
3. i LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành được công trình nghiên cứu này, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tác giả còn nhận được sự giúp đỡ rất lớn từ PGS Tiến sĩ Nguyễn Văn Minh, một người thầy có kiến thức sâu rộng, trách nhiệm đã nhiệt tình hướng dẫn, giúp đỡ, động viên tác giả trong quá trình thực hiện nghiên cứu của mình. Tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành tới PGS TS Nguyễn Văn Minh. Tác giả xin trân trọng cảm ơn toàn thể các thầy cô giáo, cán bộ quản lý của trường Đại học Ngoại Thương và Khoa đào tạo sau Đại học đã xây dựng chương trình và cung cấp cho tôi những kiến thức cần thiết và bổ ích phục vụ trong quá trình học tập, làm việc, đặc biệt là quá trình thực hiện luận văn từ khâu chọn đề tài, xây dựng đề cương, đánh giá giữa kỳ đến khi bảo vệ. Bên cạnh đó, tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo và CBNV đang công tác tại ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam, gia đình, bạn bè, người thân đã tạo mọi điều kiện tốt nhất về thời gian, vật chất và tinh thần để tôi có thể tham gia khóa học và hoàn thành bản luận văn này. Tác giả luận văn PHẠM THỊ THU PHƯƠNG
4. ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về tính chính xác và sự trung thực của các thông tin trong trong bản luận văn này. Các số liệu và kết quả nghiên cứu của luận văn chưa từng được ai công bố. Đây là đề tài nghiên cứu do tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của PGS TS Nguyễn Văn Minh. Tác giả Phạm Thị Thu Phương
5. iii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................................... i LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................................... ii MỤC LỤC ............................................................................................................................... iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................................. v DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ ....................................................................... vi TÓM TẮT LUẬN VĂN ........................................................................................................ vii LỜI MỞ ĐẦU .......................................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA VHDN TỚI SỰ GẮN BÓ CỦA NLĐ VỚI TỔ CHỨC ....... Error! Bookmark not defined. 1.1 Lý thuyết về văn hóa doanh nghiệp .......................................................................... 10 1.1.1. Các quan niệm về văn hóa doanh nghiệp ............................................... 10 1.1.2. Các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp ......................................... 12 1.3 Mối liên hệ giữa văn hóa doanh nghiệp và sự gắn bó với tổ chức ........................ 15 1.4. Các Phương pháp thực hiện nghiên cứu ................................................................ 18 1.5 Quá trình thực hiện nghiên cứu: .............................................................................. 22 CHƯƠNG 2: TÁC ĐỘNG CỦA VĂN HÓA DOANH NGHIỆP ĐẾN SỰ GẮN BÓ CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI MARITIME BANK ..................................................... 24 2.1 Giới thiệu khái quát về Ngân hàng Hàng Hải Việt Nam ....................................... 24 2.1.1 Sơ lược về Ngân hàng Hàng Hải Việt Nam ............................................ 24 2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển ........................................................ 25 2.1.3. Cơ cấu tổ chức và chức năng nhiệm vụ ................................................. 28 2.1.4. Một số thành tựu đạt được ..................................................................... 29 2.1.5 Các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp Maritime Bank ................. 30 2.2 Thực trạng tác động của văn hóa doanh nghiệp đến sự gắn bó của người lao động tại Maritime Bank ............................................................................................................. 36 2.2.1. Tình hình nguồn nhân lực của Maritime Bank giai đoạn 2018-T4/2020: .... 36 2.2.2. Môi trường làm việc ............................................................................... 39 2.2.3. Phân tích sự tác động của văn hóa doanh nghiệp đến sự gắn bó của người lao động tại Maritime Bank ............................................................................. 41
6. iv 2.2.2. Các bước phân tích mối tương quan giữa các nhân tố và sự gắn bó với tổ chức .................................................................................................................. 47 CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ ........................................................................ 63 3.1. Định hướn xây dựng văn hóa doanh của Maritime Bank trong thời gian tới: . 63 3.2. Đề xuất giải pháp ....................................................................................................... 64 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................... 76 PHỤ LỤC 01: ......................................................................................................................... 78 PHỤ LỤC 02: ......................................................................................................................... 80
7. v DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Từ đầy đủ CBNV Cán bộ nhân viên NLĐ Người lao động CN Chi nhánh DN Doanh nghiệp ĐHĐCĐ Đại hội đồng cổ đông HĐQT Hội đồng quản trị MSB Maritime Bank Maritime Bank Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam NHTM Ngân hàng thương mại NHNN Ngân hàng nhà nước SXKD Sản xuất kinh doanh TMCP Thương mại cổ phần VH Văn hóa VHDN Văn hóa doanh nghiệp Từ viết tắt Giải nghĩa tiếng Anh Giải nghĩa tiếng Việt SPSS Statistical Product and Phần mềm thống kê số liệu và phân tích Service Solutions định lượng EFA Exploratory Factor Nhân tố khám phá Analysis Kaiser – Meyer – KMO Chỉ số dung để xem xét sự thích hợp của Olkin phân tích nhân tố
8. vi DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Biến động nhân sự MSB giai đoạn 2018 – T4/2020 .............................................. 38 Bảng 1.2: Các thông tin nhân khẩu của đối tượng hồi đáp .................................................... 41 Bảng 2.2 Tổng hợp các thang đo được mã hóa ...................................................................... 45 Bảng 2.3. Ý nghĩa giá trị trung bình của các thang đo ........................................................... 47 Bảng 2.4. Thống kê mô tả ....................................................................................................... 48 Bảng 2.5. Thống kê số lượng biến quan sát và hệ số Cronbach’s Alpha của thang đo các khía cạnh văn hóa doanh nghiệp ..................................................................................................... 51 Bảng 2.6 Hệ số Cronbach’s Alpha của thang đo sự gắn bó với tổ chức ................................ 52 Bảng 2.7 Kiểm định KMO và Bartlett- Thang đo các ........................................................... 54 khía cạnh văn hóa doanh nghiệp ............................................................................................. 54 Bảng 2.8 Kiểm định KMO và Bartlett- Thang đo sự gắn bó với tổ chức .............................. 56 Bảng 2.9. Các hệ số xác định mô hình .................................................................................... 58 Bảng 2.10 Thống kê phân tích các hệ số hồi quy ................................................................... 58 DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 1.1 Thay đổi Quy mô nhân sự các Ngân hàng nửa đầu năm 2019 .......................... 37 Biểu đồ 1.2: Biểu đồ cơ cấu lao động theo giới tính .............................................................. 43 Biểu đồ 1.3: Biểu đồ cơ cấu lao động theo độ tuổi ................................................................. 43 DANH MỤC HÌNH Hình 1.1: Mô hình nghiên cứu mối tương quan giữa các khía cạnh văn hóa ........................ 17 và sự gắn bó với tổ chức của nhân viên .................................................................................. 17 Hình 2.1 Mô hình bộ máy tổ chức Ngân hàng Hàng Hải ...................................................... 28 Hình 2.2 Biểu tượng Logo mới của Maritime Bank .............................................................. 34 Hình 2.2 Tầm nhìn và giá trị cốt lõi của MSB ........................................................................ 39 Hình 2.2: Kết quả tương quan tuyến tính của các thành phần trong mô hình nghiên cứu .... 59
9. vii TÓM TẮT LUẬN VĂN Xuất phát từ tầm quan trọng của văn hoá doanh nghiệp đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp Việt Nam, từ thực tế khó khăn trong kinh doanh, từ kết quả kinh doanh tại Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam, từ sự thuyên chuyển công tác của nhiều cán bộ ngân hàng lâu năm. Bên cạnh đó, Maritime Bank cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức: khả năng tiếp tục giảm trần lãi suất, quy mô được phép tăng trưởng tín dụng hạn hẹp, áp lực phải nâng cao năng lực tài chính, áp lực tái cơ cấu, cạnh tranh từ ngân hàng khối ngoại. Vấn đề đặt ra là MSB cần thiết phải có sự ủng hộ hợp tác của CBNV, phát triển hệ thống VHDN tích cực để hướng tới sự phát triển bền vững và tạo sức mạnh vượt qua được những thách thức. Với mong muốn qua nghiên cứu này sẽ cung cấp thêm cho các nhà quản trị ngân hàng hiểu rõ hơn mối quan hệ giữa VHDN và sự gắn bó của nhân viên, từ đó có thể định hướng xây dựng văn hóa chứa đựng nhiều giá trị tích cực nhằm tạo ra môi trường làm việc giúp NLĐ trong tổ chức cảm thấy an tâm gắn bó lâu dài cùng ngân hàng. Xuất phát từ “khoảng trống” nghiên cứu và từ thực tiễn đó học viên quyết định chọn chủ đề: “Tác động của văn hóa doanh nghiệp đến sự gắn bó của Người lao động tại Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (Maritime Bank)” làm Luận văn Thạc sỹ của mình. Trong khuôn khổ luận văn của mình, tác giả chọn khung lý thuyết của Recardo và Jolly (1997). VHDN được đo lường bằng tám khía cạnh, bao gồm: (1) Giao tiếp trong tổ chức, (2) Đào tạo và phát triển, (3) Phần thưởng và sự công nhận, (4) Hiệu quả trong việc ra quyết định, (5) Chấp nhận rủi ro bởi sáng tạo và cải tiến, (6) Định hướng về kế hoạch tương lai, (7) Làm việc nhóm, (8) Sự công bằng và nhất quán trong các chính sách quản trị. Tác giả sử dụng các phương pháp nghiên cứu để phân tích thực trạng tác động của VHDN tới sự gắn bó của CBNV MSB gồm: Nghiên cứu định lượng thông qua phương pháp điều tra chọn mẫu là các CBNV đang làm việc chính thức tại MSB. Sử dụng Chương trình vi tính thống kê là phần mềm SPSS phiên bản 16 để phân tích kết quả của các câu hỏi dữ liệu thu thập; phân tích thống kê mô tả; Phân tích nhân tố khám phá EFA; phân tích mô hình hồi quy để từ đó phân tích và đánh giá thực trạng tác động của VHDN đến sự gắn bó của CBNV tại Maritime Bank.
10. viii Từ các kết quả phân tích này, tác giả đánh giá sự tác động của VHDN qua các khía cạnh bao gồm: Giao tiếp trong tổ chức, Đào tạo và phát triển, Chấp nhận rủi ro do bởi sáng tạo và cải tiến, Định hướng về kế hoạch tương lai, Sự công bằng và nhất quán trong các chính sách quản trị ảnh hưởng tích cực tới yếu tố gắn bó với tổ chức của CBNV tại MSB. Các yếu tố này càng tăng cao thì mức độ gắn bó với tổ chức cũng tăng theo. Trong đó, đặc biệt là hai yếu tố Chấp nhận rủi ro do bởi sáng tạo và cải tiến, Đào tạo và phát triển trong việc cải thiện và nâng cao mức độ gắn bó, gia tăng lòng trung thành của CBNV với Maritime Bank Nghiên cứu này cung cấp bằng chứng cho thấy các khía cạnh VHDN có tác động tích cực đến sự gắn bó với tổ chức của nhân viên Martime Bank. Nếu cải thiện được một số các yêu tố đang thấp thì có thể nâng cao được mức độ gắn bó. Trên cơ sở đó, gợi ý cho các nhà quản trị, ban lãnh đạo Ngân hàng trong việc xây dựng và phát triển văn hóa thúc đẩy các hành vi tích cực của nhân viên, nâng cao hiệu quả lao động, tạo ra lợi thế cạnh tranh cho ngân hàng đồng thời duy trì, thu hút nguồn nhân lực đặc biệt là nhân viên giỏi, tài năng. Cùng với xu hướng phát triển chung ở Việt Nam, vai trò của VHDN ngày càng được coi trọng và đánh giá cao. Theo xu thế ngày nay, NLĐ không chỉ quan tâm đến các yếu tố về công việc, tiền lương... mà họ còn quan tâm đến VHDN đặc biệt là đối với nhân viên có năng lực, bản lĩnh. Đó cũng là một trong những nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tiếp tục ở lại làm việc hay rời bỏ tổ chức. Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn đó, luận văn đã tiến hành phân tích khung lý thuyết phù hợp, tiến hành đánh giá thục trạng VHDN và mức độ gắn bó, cuối cùng là đề xuất các giải pháp có tính khả thi, giúp Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam có thể phát triển, duy trì VHDN. Từ các kết quả nghiên cứu, tác giả xin đưa ra một vài đề xuất cho MSB trong việc xây dựng và phát triển văn hóa về việc khuyến khích giao tiếp trong tổ chức; chú trọng trong công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực và khuyến khích sự sáng tạo và cải tiến trong tổ chức và cuối cùng tính công bằng và nhất quán trong việc xây dựng các chính sách quản trị. Chi tiết nội dung tác giả xin trình bày ở phần tiếp theo.